Σε δύο σημαντικές βιταμίνες έχουν ανεπάρκεια τα παιδιά και οι έφηβοι στην Ελλάδα, όπως καταγράφηκε σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου του Cambridge. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε το 2020 και μελέτησε αναλυτικές εξετάσεις αίματος οι οποίες έγιναν σε 577 Ελληνόπουλα, αγόρια και κορίτσια από 1 έως και 19 ετών.
Όπως αναφέρεται από τους ερευνητές, «η παιδική και η εφηβική ηλικία είναι εξαιρετικά σημαντικές περίοδοι στη ζωή όσον αφορά τη σωστή διατροφή, καθώς οι ανάγκες για ανάπτυξη του σώματος είναι μεγαλύτερες. Οι ανθυγιεινές συνήθειες προκαλούν ανησυχία καθώς όχι μόνο συνεισφέρουν στην επιδημία της παχυσαρκίας, αλλά μπορούν να έχουν και ως αποτέλεσμα ανεπάρκεια σε θρεπτικά συστατικά».
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ανεπαρκής πρόσληψη των θρεπτικών συστατικών από τη διατροφή μπορεί να προκαλέσει αναιμία, απώλεια της πυκνότητας των οστών, μειωμένες γνωστικές επιδόσεις και άλλα σοβαρά προβλήματα. Παράλληλα, η έλλειψη σε μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα κ.τ.λ.) αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων στο μέλλον.
Οι διατροφικές συνήθειες συχνά σχηματίζονται και εδραιώνονται κατά τη διάρκεια της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας, με την αλλαγή των διατροφικών μοτίβων να γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη με το πέρασμα των χρόνων.
Να δούμε λοιπόν σε ποιες σημαντικές βιταμίνες και ένα μέταλλο εμφάνισαν έλλειψη όσοι συμμετείχαν στην έρευνα:
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D καθορίζει την υγεία των οστών μας, ενώ μειώνει και τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων αυτοάνοσων (σκλήρυνση κατά πλάκας κ.τ.λ), καθώς και άλλων σοβαρών νοσημάτων, όπως είναι ο καρκίνος.
Τα βασικά συμπτώματα ανεπάρκειας σε βιταμίνη D περιλαμβάνουν:
- Πόνους στα οστά
- Συχνά κατάγματα ή ραγίσματα στα οστά
- Μυϊκοί Πόνοι
- Συχνή αίσθηση μουδιάσματος στα πόδια ή τα χέρια «σαν να σας τρυπάνε βελόνες»
- Αδυναμία στο πάνω μέρος των μπράτσων ή των μηρών
- Σπασμοί μυών
Ο ανθρώπινος οργανισμός προσλαμβάνει τη βιταμίνη αυτή με 3 τρόπους: μέσω της διατροφής, των συμπληρωμάτων ή μέσω της έκθεσης του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία.
Αν και η Ελλάδα, όμως, είναι μια από τις πιο ηλιόλουστες χώρες του κόσμου, έρευνα του 2022 είχε ανακαλύψει ότι όχι μόνο οι νέοι αλλά και οι Έλληνες όλων των ηλικιών, σε ποσοστό 72,7% εμφανίζουν ανεπάρκεια ή έλλειψη.
Εάν θέλετε να προσλαμβάνετε περισσότερη βιταμίνη D μέσω της διατροφής σας, είναι σημαντικό να καταναλώνετε σε εβδομαδιαία βάση λιπαρά ψάρια (τόνος, σκουμπρί, σολομός, σαρδέλες), αυγά (κρόκος κυρίως) και μανιτάρια.
Το κόκκινο κρέας και το συκώτι είναι επίσης πλούσια σε βιταμίνη D, ωστόσο δε συστήνεται να τα καταναλώνετε καθημερινά, εκτός και εάν σάς δώσει σχετική εντολή ο γιατρός σας.
Ο έλεγχος των επιπέδων βιταμίνης D καλό είναι να γίνεται μαζί με τις ετήσιες γενικές εξετάσεις αίματος, μια φορά το χρόνο. Εάν εσείς ή το παιδί σας έχετε ανεπάρκεια ή έλλειψη, είναι πιθανόν ο γιατρός σας να συστήσει τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής.
Βιταμίνη Κ
Η βιταμίνη Κ παίζει βασικό ρόλο στη σύνθεση πρωτεϊνών που βοηθούν στην εναπόθεση ασβεστίου στα οστά, καθώς και την πήξη του αίματος και το μεταβολισμό των λιπιδίων, μεταξύ άλλων.
Η ανεπάρκεια της βιταμίνης Κ είναι πιο συχνή στα παιδιά και στους εφήβους από ό,τι στους ενήλικες και έχει ως κύριες συνέπειες την κακή ανάπτυξη των οστών, τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, καθώς και την αιμορραγία.
Τα βασικά συμπτώματα της ανεπάρκειας σε βιταμίνη Κ είναι τα παρακάτω:
- Εύκολο μελάνιασμα
- Συχνές ρινορραγίες
- Αιμορραγία ούλων
- Βαριά έμμηνος ρύση
Εάν εσείς ή το παιδί σας εμφανίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να απευθυνθείτε στο γιατρό σας, ο οποίος θα σας κατευθύνει σχετικά με τις απαραίτητες εξετάσεις και την πιθανή θεραπεία.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Κ είναι τα πλούσια φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, λάχανο, μαρούλι, φασολάκια), τα σταυράνθη λαχανικά (μπρόκολο, κουνουπίδι), το μοσχαρίσιο συκώτι και το κοτόπουλο.
Κάλιο
Το κάλιο είναι ένα πολύτιμο για τον ανθρώπινο οργανισμό μέταλλο, το οποίο είναι απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία των νεφρών και της καρδιάς, της μυϊκής συστολής και της νευρικής μετάδοσης.
Πολλά φρούτα και λαχανικά είναι πλούσια σε κάλιο, με τα κυριότερα από αυτά να περιλαμβάνουν την μπανάνα, το καρπούζι, το σπανάκι, τα όσπρια (φασόλια, φακές, ρεβίθια), τα ρόδια, τα παντζάρια, τα αποξηραμένα φρούτα, τις γλυκοπατάτες και το αβοκάντο.
Τα συχνότερα συμπτώματα της ανεπάρκειας ή έλλειψης σε κάλιο περιλαμβάνουν:
- Αδυναμία
- Κόπωση
- Πόνοι στους μύες
- Δυσκοιλιότητα
- Συχνοουρία
- Μούδιασμα
- Δυσκολίες στην αναπνοή
Καθώς η έλλειψη σε κάλιο αλλά και σε διάφορα άλλα θρεπτικά συστατικά χαρακτηρίζονται από συμπτώματα που θα μπορούσαν να προκληθούν από πολλές διαφορετικές ελλείψεις και ανεπάρκειες, καθώς και ορισμένες νόσους, είναι σημαντικό να επικοινωνείτε πάντα με το γιατρό σας, ο οποίος και θα αναζητήσει την αιτία, παρέχοντας στοχευμένη θεραπεία.