Τι συμβαίνει με το γυναικείο στήθος; Η περιέργεια σχετικά με αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι προκαλεί ενδιαφέρον και φέρει σημασία πολύ πέρα από τη βιολογική του χρησιμότητα ως μέσο θηλασμού. Στη σύγχρονη κουλτούρα, οι σεξουαλικές συνδηλώσεις του γυναικείου στήθους φαίνεται να έχουν επισκιάσει την αποδοχή της φυσικής του λειτουργίας. Ο δημόσιος θηλασμός, για παράδειγμα, εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να προκαλεί αμηχανία, κυρίως επειδή το εκτεθειμένο στήθος θεωρείται πρωτίστως σεξουαλική πρόκληση.
Όπως επισημαίνει στο άρθρο του στο Psychology Today o Noam Shpancer, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Otterbein και κλινικός ψυχολόγος στο Κολόμπους του Οχάιο, ενώ ο σύγχρονος δημόσιος διάλογος συχνά εστιάζει στο αν το γυμνό στήθος είναι ενδυναμωτικό ή υποτιμητικό για τη γυναίκα, οι κοινωνικοί επιστήμονες έχουν εστιάσει περισσότερο στο ερώτημα αν η σεξουαλικοποίηση του γυναικείου στήθους είναι απλώς πολιτισμικό κατασκεύασμα – προϊόν της ανδρικής ματιάς και ενός καταπιεστικού πατριαρχικού συστήματος – ή βιολογική προσαρμογή, μέσω της οποίας το στήθος, ως ένδειξη γονιμότητας και δυνατότητας θηλασμού, έχει καταστεί σεξουαλικά ελκυστικό για τους ετεροφυλόφιλους άντρες.
Το βασικό ερώτημα είναι αν το στήθος είναι ελκυστικό επειδή είναι καλυμμένο, όπως υποστηρίζουν οι πολιτισμικοί κονστρουξιονιστές, ή αν καλύπτεται επειδή είναι έμφυτα ελκυστικό, όπως υποθέτει η εξελικτική επιστήμη.
Μια πρόσφατη μελέτη από τον Πολωνό ερευνητή Michal Stefanczyk και τους συνεργάτες του προσέγγισε το ερώτημα με έναν πρωτότυπο τρόπο. Εξέτασαν 80 άντρες από τη φυλή Dani, μια εθνοτική ομάδα γεωργών που ζει στα Κεντρικά Υψίπεδα της Παπούα. Αυτός ο απομονωμένος, μη δυτικός πληθυσμός έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια αλλαγές στις κοινωνικές νόρμες σχετικά με την ενδυμασία των γυναικών. Συγκεκριμένα, οι προηγούμενες νόρμες που ευνοούσαν το topless έχουν αντικατασταθεί από την πιο πρόσφατη τάση κάλυψης του στήθους.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ηλικιακές ομάδες. Οι νεότεροι (μέσος όρος ηλικίας 24) μεγάλωσαν σε πολιτισμικό πλαίσιο όπου η κάλυψη του στήθους είναι πλέον ο κανόνας. Οι μεγαλύτεροι (μέσος όρος ηλικίας 50) μεγάλωσαν σε εποχή όπου το στήθος ήταν εκτεθειμένο. Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν ατομικά για το αν το άγγιγμα του στήθους της συντρόφου τους αποτελεί μέρος της σεξουαλικής τους δραστηριότητας, αν νιώθουν διέγερση στη θέα του γυμνού στήθους και κατά πόσο θεωρούν το στήθος ελκυστικό χαρακτηριστικό.
Σύγκριση αποτελεσμάτων ανάμεσα στις δύο ομάδες
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι μεγαλύτεροι άντρες (που μεγάλωσαν στην εποχή του topless) δεν διέφεραν στις απόψεις, προτιμήσεις ή συμπεριφορές από τους νεότερους που μεγάλωσαν με το στήθος καλυμμένο. Και οι δύο ομάδες ανέφεραν συχνή επαφή με το στήθος της συντρόφου τους κατά τη διάρκεια της ερωτικής πράξης και υψηλή σεξουαλική διέγερση στη θέα του γυμνού στήθους. Παραδόξως, και οι δύο ομάδες απέδωσαν σχετικά μικρή σημασία στο στήθος ως παράγοντα συνολικής έλξης. Φαίνεται ότι το γυναικείο στήθος παίζει έμφυτο ρόλο στο «παιχνίδι ζευγαρώματος», αν και ίσως δεν είναι ο βασικός πρωταγωνιστής.
Τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν ότι η ανδρική σεξουαλική διέγερση από τη θέα του γυμνού γυναικείου στήθους ίσως είναι «ένας έμφυτος μηχανισμός και όχι πολιτισμικό παράγωγο συγκεκριμένων, κοινωνικά διαφοροποιημένων νόρμων.» Τα αποτελέσματα αντικρούουν την ιδέα ότι η κάλυψη του στήθους είναι αποτέλεσμα της πολιτισμικής σεξουαλικοποίησης του γυναικείου σώματος, και ότι η συχνή έκθεση στο γυμνό στήθος μειώνει τη σεξουαλική περιέργεια ή ένταση. Αντιθέτως, η μελέτη με αυτό το μη δυτικό δείγμα υποστηρίζει ότι η ελκυστικότητα του στήθους είναι εγγεγραμμένη στη βιολογία μας και δεν εξαρτάται ιδιαίτερα από κοινωνικούς κανόνες ενδυμασίας ή σεξουαλικότητας.
Οι συγγραφείς καταλήγουν: «Η μελέτη αυτή προσφέρει προκαταρκτική στήριξη στην υπόθεση ότι το ανδρικό σεξουαλικό ενδιαφέρον για το γυναικείο στήθος είναι μια εξελικτικά θεμελιωμένη τάση και δεν αποτελεί συνέπεια του εκδυτικισμού των ενδυματολογικών συνηθειών (και της κάλυψης του στήθους) ούτε προϊόν της σεξουαλικοποίησης αυτού που είναι κρυφό».
Την ίδια στιγμή, το γεγονός ότι μια τάση είναι γενετικά εγγεγραμμένη δεν σημαίνει πως είναι άτρωτη απέναντι στις κοινωνικές επιρροές. Η επίδραση του πολιτισμού στη συμπεριφορά του ανθρώπου είναι βαθιά και εκτεταμένη. Η έλξη προς το γυναικείο στήθος μπορεί να είναι καθολική, όμως το πώς και πότε προβάλλεται δημόσια ρυθμίζεται από τις κοινωνικές νόρμες, οι οποίες διαφέρουν σημαντικά μεταξύ πολιτισμών και εποχών. Αυτές οι μεταβλητές, όπως φαίνεται, είναι απόπειρες διαχείρισης αυτής της έλξης – χωρίς όμως να μπορούν να την προκαλέσουν ή να την εξαφανίσουν.
