Οι περισσότεροι από εμάς σίγουρα έχει τύχει να ακούσουμε κάποια στιγμή τα κάπως μελαγχολικά ‘τραγούδια’ των φαλαινών, ή τους επικοινωνιακούς ήχους της όρκας που, ώρες-ώρες, φαίνεται να ενδίδει με περίσσεια χαρά σε ακατάπαυστη ‘φλυαρία’ με άλλα άτομα του είδους.
Ομως τι ακριβώς συμβαίνει με τους αχινούς Kina της Νέας Ζηλανδίας, οι οποίοι πρωτοστατούν καθημερινά σε μια παράξενη νυχτερινή χορωδία στη συχνότητα των 700-2000 Hz;
Σήμερα οι επιστήμονες θέλουν να φέρουν το παράξενο τραγούδι αυτών των αχινών, αλλά και χιλιάδων άλλων θαλάσσιων πλασμάτων υπό το φως της επιστημονικής έρευνας και στους απανταχού λάτρεις της.
Στο περιοδικό ‘Frontiers in Ecology and Evolution’ του περασμένου μήνα, 17 ερευνητές από εννέα χώρες πρότειναν την δημιουργία μιας παγκόσμιας βιβλιοθήκης βιολογικών υποβρύχιων ήχων, ώστε να καταγραφεί, να μελετηθεί και να χαρτογραφηθεί κάθε ήχος που παράγεται από διαφορετικά υποβρύχια πλάσματα. Η βιβλιοθήκη που ονομάστηκε “GLUBS“, θα συλλέγει ήχους από ειδικούς της ακουστικής επιστήμης και από ιδιώτες επιστήμονες, βοηθώντας έτσι τους ενδιαφερόμενους ερευνητές να παρακολουθούν συστηματικά και να καταγράφουν, τι ακριβώς τεκταίνεται στα αενάως μεταβαλλόμενα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Το γνωστό περιοδικό Science συναντήθηκε με τον συγγραφέα Miles Parsons, έγκριτο θαλάσσιο βιολόγο που μελετά τους υποβρύχιους ήχους στο Αυστραλιανό Ινστιτούτο Θαλάσσιας Επιστήμης και μίλησαν για το γιατί και πώς οι επιστήμονες επιθυμούν να αφουγκράζονται την ‘μουσική’ των ωκεανών. Ενδεικτικά δε, αναφέρθηκαν στα πιο κάτω:….
Γιατί χρειάζεται ο κόσμος μια τέτοια βιβλιοθήκη;
Δεν είμαστε οι πρώτοι που το προτείνουμε – είναι κάτι που έχουν σκεφτεί πολλοί ερευνητές στο παρελθόν και υφίστανται ήδη κάποιες άλλες βιβλιοθήκες σχετικές με τη θαλάσσια πανίδα. Τείνουν όμως όλες να εστιάζονται σε ένα περιφερειακό επίπεδο, ή να επικεντρώνονται αποκλειστικά σε ορισμένες ομάδες ζώων. Η βιοποικιλότητα μειώνεται ή μεταβάλλεται αρκετά γρήγορα σε ορισμένα μέρη, η δε θαλάσσια πανίδα είναι γνωστό πως αλλάζει τις κατανομές και την συμπεριφορά της ως αντίδραση στις περιβαλλοντικές και, ακόμη περισσότερο, στις πολλαπλές ανθρωπογενείς επιρροές. Αυτό το ‘εργαλείο’ θα μας επέτρεπε να τεκμηριώσουμε και να κατανοήσουμε τις πηγές του όποιου υποβρύχιου ήχου, υπό την πραγματικότητα αυτών των εξωγενών επιδράσεων.
Τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει αυτή η βιβλιοθήκη;
Πρώτον, ένα αρχείο αναφοράς γεμάτο από ήδη γνωστούς ήχους και τις πηγές τους, καθώς και τους άγνωστους ήχους που θα πρέπει να προσδιοριστούν. Θα περιελάμβανε περαιτέρω μια βάση δεδομένων για τους ερευνητές που θα ανεβάζουν τις δικές τους ηχογραφήσεις, συγκεκριμένων ή μεμονωμένων ήχων, ή πιθανώς και ολόκληρων «ηχοτοπίων». Με δυο λόγια, ολοκληρωμένο το ηχητικό περιβάλλον που σχετίζεται με μια θαλάσσια τοποθεσία. Θα υπήρχαν επίσης χάρτες που θα παρακολουθούν την γενικότερη κατανομή των ειδών σύμφωνα με όλες τις ηχογραφήσεις. Τέλος, μια βάση δεδομένων για την κατάλληλη εκπαίδευση στους αλγόριθμους ανίχνευσης μιας δυνητικής τεχνητής νοημοσύνης [AI].
Επομένως η τεχνητή νοημοσύνη σας, θα μπορεί να «μαθαίνει» πώς ακούγονται τα διαφορετικά υποβρύχια ζώα;
Ακριβώς— για να μπορείτε μετά να αναγνωρίσετε έναν ήχο ‘άγνωστης’ προέλευσης. Ο στόχος είναι να χρησιμοποιήσουμε ήχους στη εν λόγω βιβλιοθήκη για να εκπαιδεύσουμε την τεχνητή νοημοσύνη μας να αναγνωρίζει και να ταυτοποιεί αυτές τις ηχητικές πηγές. Το να συγκεντρώσουμε όλους αυτούς τους ήχους και να τους μοιραστούμε, σημαίνει ιδανικά, ότι θα είμαστε σε θέση να προσδιορίζουμε ποιο θαλάσσιο είδος παράγει τον ήχο, απλώς επειδή κάποιος άλλος τον έχει ήδη καταχωρίσει στη βιβλιοθήκη. Αλλά για να το κάνετε αυτό με επιτυχία, απαιτούνται πολλές χιλιάδες δείγματα από κάθε ήχο.
Αναμφίβολα φιλόδοξο και φιλοπρόοδο το όλο σχέδιο, αρκεί φυσικά εμείς οι ‘πολιτισμένοι’ άνθρωποι, αφού απομονώσουμε και ακούσουμε προσεκτικά τους θαλασσινούς ‘ψιθύρους’, να τους κατανοήσουμε ορθά και να πράξουμε αναλόγως, προς το συμφέρον του πλανήτη μας.
