Όταν εκτεθούμε στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, η αρχική αντίδραση του οργανισμού είναι να δώσει προτεραιότητα στην αποκατάσταση των βλαβών του DNA στα κύτταρα.

Αλλά για λίγες ώρες αυτή η αντίδραση αναστέλλει έναν άλλο μηχανισμό που είναι υπεύθυνος για το μαύρισμα. Οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι έχουν την απάντηση και οφείλεται σε δύο ανταγωνιστικές διαδικασίες στα κύτταρα του δέρματός μας.

Η μελάγχρωση του δέρματος διακόπτεται μετά την έκθεση στον ήλιο, ωστόσο ο μηχανισμός πίσω από αυτή την παύση είναι άγνωστος, αναφέρουν στην εργασία τους, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Investigative Dermatology. Οι συγγραφείς εξηγούν τους δύο μηχανισμούς σε κυτταρικό επίπεδο που προστατεύουν το δέρμα από την έκθεση στην επικίνδυνη υπεριώδη ακτινοβολία.

Ο πρώτος επιδιορθώνει το DNA στα κύτταρα του δέρματος που έχουν υποστεί βλάβη από την ακτινοβολία, ενώ ο δεύτερος αφορά την αυξημένη παραγωγή μελανίνης, μιας φυσικής χρωστικής ουσίας του σώματος που δίνει επίσης σκούρο χρώμα στα μαλλιά και τα μάτια.

Η μελανίνη, που παράγεται και διανέμεται από ειδικά κύτταρα που ονομάζονται μελανοκύτταρα, σκουραίνει το δέρμα προκειμένου να το προστατεύσει από μελλοντική έκθεση σε ακτινοβολία.

Όταν εκτεθούμε σε υπεριώδεις ακτίνες, ο πρώτος μηχανισμός ουσιαστικά παραλύει τον άλλον μέχρι η διόρθωση του DNA να φτάσει στο αποκορύφωμά της – αλλά αυτό συμβαίνει λίγες ώρες μετά την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία.

«Η γενετική πληροφορία πρέπει να προστατεύεται από τις μεταλλάξεις, οπότε αυτός ο μηχανισμός επιδιόρθωσης υπερισχύει στο εσωτερικό του κυττάρου κατά την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης καθηγητής Carmit Levy στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.

«Ο μηχανισμός επιδιόρθωσης του DNA ουσιαστικά λέει σε όλους τους άλλους μηχανισμούς του κυττάρου: “Σταματήστε τα πάντα και αφήστε με να δουλέψω με την ησυχία μου».

Προηγούμενη έρευνα της ομάδας έδειξε ότι μια πρωτεΐνη που ονομάζεται MITF, η οποία ενεργοποιείται κατά την έκθεση στον ήλιο, είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση των δύο μηχανισμών.

Στη νέα μελέτη, δείχνουν ότι μια άλλη πρωτεΐνη, που ονομάζεται ΑΤΜ, η οποία παίζει βασικό ρόλο στην επιδιόρθωση του DNA, ενεργοποιεί τον πρώτο μηχανισμό, ενώ απενεργοποιεί τον δεύτερο. Πειράματα στο εργαστήριο τόσο με ποντίκια όσο και με ζωικούς ιστούς δέρματος έδειξαν ότι η αναστολή της ΑΤΜ, με άλλα λόγια η αφαίρεση των επιπέδων της πρωτεΐνης, προκάλεσε μελάγχρωση.

«Η διαδικασία αυτή πιθανώς αξιοποιεί τα συστατικά του μηχανισμού μελάγχρωσης για να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητες επιβίωσης του κυττάρου χωρίς μεταλλάξεις μετά από έκθεση σε ακτινοβολία», δήλωσε ο καθηγητής Levy.

Η ομάδα πιστεύει ότι η μελέτη τους θα μπορούσε να βοηθήσει τη μελλοντική έρευνα για την προστασία του δέρματος και τελικά να συμβάλει στην πρόληψη του καρκίνου του δέρματος.

Η χειραγώγηση του τρόπου λειτουργίας των πρωτεϊνών και της αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο μηχανισμών θα μπορούσε να προστατεύσει καλύτερα τα κύτταρα του δέρματος από βλάβες στο DNA ή να αυξήσει τον χρωματισμό.

Είναι γνωστό ότι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία από τον ήλιο και το σολάριουμ μπορεί να βλάψει το DNA των κυττάρων του δέρματός και να προκαλέσει καρκίνο του δέρματος. Εάν συσσωρευτεί αρκετή βλάβη στο DNA με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να προκαλέσει την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των κυττάρων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του δέρματος.

Η νέα μελέτη διεξήχθη από ομάδα βιολόγων του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ στο Ισραήλ, οι οποίοι προηγουμένως διαπίστωσαν επίσης ότι η ηλιοθεραπεία μπορεί να αυξήσει και τη λίμπιντο, αναφέρει η Daily Mail.