Άλλοι λένε «αθώα» ψεματάκια για να αποφύγουν μια αμηχανία, ενώ άλλοι λένε συστηματικά ψέματα σαν να είναι τρόπος ζωής. Σύμφωνα με ειδικούς της συμπεριφοράς, οι άνθρωποι που λένε συχνά ψέματα, παρουσιάζουν συγκεκριμένα μοτίβα στη σκέψη και στη συμπεριφορά τους.
Πώς μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε;
Αν και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, υπάρχουν πέντε χαρακτηριστικά που εμφανίζονται ξανά και ξανά.
- Αποφεύγουν να μιλάνε για λεπτομέρειες
Όσο πιο πολλές λεπτομέρειες δώσουν τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να «πιαστούν». Για τον λόγο αυτό, μένουν σε γενικότητες, μιλούν πιο αόριστα ενώ αλλάζουν συχνά θέμα συζήτησης.
2. Διαχειρίζονται την εικόνα τους ώστε να δείχνουν τέλειοι
Όταν το ψέμα είναι συχνή πρακτική, τότε η εικόνα προς τα έξω έχει τεράστια σημασία. Για τον λόγο αυτό, οι άνθρωποι αυτοί διαχειρίζονται την εικόνα τους με εμμονή, προσπαθούν να φαίνονται όσο πιο τέλειοι γίνεται.
3. Δεν παραδέχονται λάθη
Οι συστηματικοί ψεύτες σπάνια παραδέχονται λάθη τους. Αντί γι’ αυτό, μεταθέτουν την ευθύνη, βρίσκουν διακαιολογίες ή λένε μισές αλήθειες.
4. Τάση στην υπερβολή
Ένα κοινό μοτίβο σε όσους λένε συστηματικά ψέματα είναι επίσης η υπερβολή. Προσπαθούν να πείσουν δίνοντας συνεχώς έμφαση και γι’ αυτό χρησιμοποιούν συχνά εκφράσεις όπως «ορκίζομαι», «σου λέω την αλήθεια», «πίστεψέ με».
5. Ευέλικτο αφήγημα
Οι συχνοί ψεύτες έχουν «ευέλικτο αφήγημα» δηλαδή προσαρμόζουν την ιστορία τους ανάλογα με το κοινό. Αλλάζουν λεπτομέρειες, τον τόνο ή ακόμη και ολόκληρη την ιστορία, ανάλογα με το ποιος βρίσκεται απέναντί τους.
Τελικά, γιατί λένε ψέματα;
Οι αιτίες ποικίλλουν… Ανασφάλεια, ανάγκη για αποδοχή, φόβος σύγκρουσης, επιθυμία για έλεγχο ή ακόμη και συνήθεια. Δεν σημαίνει ότι όλοι οι ψεύτες είναι κακοπροαίρετοι, αλλά το να αναγνωρίσουμε τα μοτίβα βοηθά να προστατέψουμε τον εαυτό μας και τις σχέσεις μας.
