Η συναισθηματική νοημοσύνη δεν αποτελεί προτέρημα μόνο στον χώρο εργασίας, αλλά και στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η τακτική χρήση τεσσάρων συγκεκριμένων φράσεων μπορεί να φανερώνει ότι διαθέτετε βασικά στοιχεία συναισθηματικής νοημοσύνης: αυτογνωσία (υπευθυνότητα), κοινωνική επίγνωση, ενσυναίσθηση και κίνητρο.
«Έκανα λάθος»
Το να παραδέχεται κάποιος ένα λάθος μέσα σε μία σχέση απαιτεί εσωτερική ενδοσκόπηση. Το «να κοιτάτε στον καθρέφτη» αντί να αποφεύγετε την ευθύνη ή να ρίχνετε το φταίξιμο αλλού σημαίνει ότι έχετε αυτογνωσία και αναλαμβάνετε την ευθύνη σας. Είναι εύκολο να δικαιολογηθείτε, να υποβαθμίσετε την κατάσταση ή να κατηγορήσετε τον σύντροφό σας, αλλά αυτό βλάπτει την εμπιστοσύνη στη σχέση. Όποιος παραδέχεται το λάθος του έχει ισχυρή αυτοεκτίμηση και αντέχει να δει τα ελαττώματά του, όπως γράφει στο άρθρο της στο Psychology Today η ψυχοθεραπεύτρια Erin Leonard.
Παράδειγμα: Οι Ann και Rick διαφωνούν σχετικά με το πώς να βοηθήσουν τον φίλο τους, Matt. Ο Rick θέλει να καλέσει την οικογένεια του Matt για υποστήριξη, ενώ η Ann προτιμά να σεβαστεί την ιδιωτικότητά του και να τον βοηθήσει διακριτικά. Ο Rick αγνοεί την Ann και όταν ο Matt ανακαλύπτει τι έκανε, θυμώνει. Ο Rick νιώθει άσχημα και καταλαβαίνει πως έκανε λάθος. Ζητάει συγγνώμη τόσο από τον Matt όσο και από την Ann, και εκείνοι τον συγχωρούν επειδή διακρίνουν την ειλικρίνεια και την ανάληψη ευθύνης.
«Είσαι καλά;»
Η ευαισθησία προς τους γύρω μας αποτελεί μορφή κοινωνικής επίγνωσης. Η ικανότητα να αναγνωρίζουμε εκφράσεις προσώπου και μη λεκτικά σημάδια είναι ένα εκλεπτυσμένο ταλέντο. Μπορεί να νιώσετε ότι κάποιος φαίνεται αναστατωμένος και να πάτε να δείτε αν είναι καλά. Αυτό δείχνει ότι νοιάζεστε για τους άλλους.
Παράδειγμα: Σε μια ομαδική συνάντηση, η Shelly παρατηρεί μια ανήσυχη έκφραση στο πρόσωπο ενός συναδέλφου. Βλέπει και το χέρι του να τρέμει όσο ξεφυλλίζει τις σημειώσεις. Η Shelly του ρίχνει μια ματιά και του ψιθυρίζει: «Είσαι καλά;». Ο συνάδελφος κάνει αρνητικό νεύμα. Η Shelly προτείνει στην ομάδα ένα διάλειμμα 5 λεπτών. Στην τουαλέτα, ο συνάδελφος αποκαλύπτει πως παθαίνει κρίση πανικού. Η Shelly του προσφέρει νερό και του προτείνει μια άσκηση αναπνοής. Εκείνος δέχεται και ύστερα από λίγο νιώθει καλύτερα και την ευχαριστεί για τη διακριτική της παρέμβαση.
«Έχεις απόλυτο δίκιο να αισθάνεσαι έτσι»
Αν διαθέτετε συναισθηματική νοημοσύνη και ενσυναίσθηση, μπορείτε να κατανοήσετε τα συναισθήματα του άλλου ακόμη και αν διαφέρουν από τα δικά σας. Όταν δείχνετε αυτήν την κατανόηση, ο σύντροφός σας αισθάνεται λιγότερο μόνος και πιο συνδεδεμένος μαζί σας. Δύσκολη στιγμή για ενσυναίσθηση είναι όταν εκείνος σας λέει ότι τον πληγώσατε. Δεν ήταν αυτός ο σκοπός σας, αλλά είσαι άνθρωπος και κάνετε λάθη. Αντί να αμυνθείτε ή να απορρίψετε το συναίσθημά του, η ενσυναίσθηση μπορεί να είναι καθοριστική για τη σχέση.
Παράδειγμα: Ο Greg και ο Ben είναι μαζί εδώ και μερικούς μήνες. Την ημέρα των γενεθλίων του Ben, ο Greg ξεχνά το ραντεβού τους λόγω δουλειάς. Όταν το θυμάται, καλεί τον Ben και δέχεται καταιγισμό παραπόνων. Αντί να δικαιολογηθεί, ο Greg λέει: «Έχεις απόλυτο δίκιο να είσαι θυμωμένος. Αυτό που έκανα δεν είναι σωστό. Συγγνώμη». Ο Ben τελικά ηρεμεί και δέχεται τη συγγνώμη του.
«Πώς μπορώ να βοηθήσω;»
Αν αποφεύγετε να επιβάλλεστε ή να παριστάνετε τον «ήρωα» και αντί γι’ αυτό προσφέρετε βοήθεια με ταπεινότητα, τότε πιθανότατα δείχνετε συναισθηματική νοημοσύνη. Δεν πρόκειται να «σώσετε την κατάσταση» ούτε να αποδείξετε κάτι. Με το να ρωτάτε «πώς μπορώ να βοηθήσω;», βάζετε το σύνολο πάνω από το εγώ. Αυτό δείχνει κίνητρο, ένα στοιχείο της συναισθηματικής νοημοσύνης, καθώς κινητήριος δύναμη είναι το κοινό καλό.
Παράδειγμα: Ο Tim δείχνει αυτό το χαρακτηριστικό όταν βοηθά την αδελφή του, η οποία βρίσκεται στη μέση μιας μετακόμισης. Έχει μικρά παιδιά, ενώ ο σύζυγός της λείπει σε επαγγελματικό ταξίδι, οπότε ο Tim περνάει από το σπίτι της για να δει αν χρειάζεται βοήθεια. Μπαίνει μέσα και βλέπει τα δύο από τα παιδιά να τσακώνονται, ενώ το τρίτο κάθεται στο πάτωμα δίπλα σε ένα αναποδογυρισμένο ποτηράκι. Παρατηρεί ότι ο σκύλος κλαψουρίζει στην πόρτα. Κοιτάζει την αδελφή του και τη ρωτά: «Πώς μπορώ να βοηθήσω;» Εκείνη του ζητά να βγάλει τον σκύλο έξω και να πάρει μαζί του και το μικρότερο παιδί. Ο Tim ακολουθεί τις οδηγίες της και, όταν επιστρέφει, η αδελφή του έχει ήδη ηρεμήσει τα παιδιά και καθαρίσει το χυμένο ποτό από το πάτωμα. Τον αγκαλιάζει σφιχτά και τον ευχαριστεί για τη βοήθειά του.
Αν είστε άνθρωποι που συνηθίζετε να χρησιμοποιείτε αυτές τις τέσσερις φράσεις, δείχνετε ότι διαθέτετε συναισθηματική νοημοσύνη. Εμφανίζετε αυτογνωσία, ενσυναίσθηση, κοινωνική επίγνωση και εσωτερικό κίνητρο – θεμελιώδεις πυλώνες αυτού του σημαντικού προσόντος.
