Σε ένα ζευγάρι, δεν είναι πάντα όλα ρόδινα και όμορφα. Μερικές φορές υπάρχουν δύσκολες περίοδοι όπου οι συγκρούσεις είναι πιο συχνές. Αρκεί μια παρατήρηση ή μια κριτική, για παράδειγμα, για να προκαλέσει μια αμυντική αντίδραση από τον σύντροφο.
Η Kari Rusnak, πιστοποιημένη θεραπεύτρια ζευγαριών, σε άρθρο της στο Psychology Today αποκάλυψε τη φράση που μπορεί να λύσει μια διαφωνία μέσα σε λίγα μόλις λεπτά: «Πες μου περισσότερα». Αποτελούμενη από τρεις λέξεις, αυτή η φράση θα μπορούσε παρ’ όλα αυτά να είναι η μαγική λύση στα προβλήματα του ζευγαριού για πολλούς λόγους.
Η δύναμη του «Πες μου περισσότερα»
Πρώτον, διακόπτει την αμυντική αντίδραση που μπορεί να ενεργοποιηθεί κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης. «Ίσως ο σύντροφός σας να ήταν επικριτικός, ή ίσως απλώς να ερμηνεύσατε τα συναισθήματά του ως επίθεση. Όπως και να ’χει, η αμυντική σας αντίδραση δεν θα επιτρέψει στον σύντροφό σας να νιώσει ότι τον ακούτε και δεν θα είναι καθόλου παραγωγική», εξηγεί η ειδικός, προσθέτοντας: «Στις έρευνές της για την ενσυναίσθηση, η Brené Brown διαπίστωσε ότι η αληθινή ενσυναίσθηση απαιτεί παρουσία».
Δεύτερον, πρόκειται για μια αναζήτηση σύνδεσης. Με το να ακούτε ενεργά, δείχνετε ειλικρινές ενδιαφέρον για τον άλλον.
«Πιστεύω ότι η σύγκρουση είναι πάντα μια ευκαιρία να δημιουργήσουμε δεσμούς. Όταν ένας από τους δύο είναι αναστατωμένος, συνήθως συνοδεύεται από ένα συναίσθημα. Μπορούμε είτε να εξερευνήσουμε αυτό το συναίσθημα και να δημιουργήσουμε σύνδεση, είτε να απομακρυνθούμε και να τροφοδοτήσουμε τη σύγκρουση», δηλώνει η Kari Rusnak στο άρθρο της.
Η φράση αυτή δείχνει περιέργεια και ενδιαφέρον για την οπτική του συντρόφου σας. Σύμφωνα με τη θεραπεύτρια, το να δείχνετε ενδιαφέρον και να προσπαθείτε να καταλάβετε τα συναισθήματα του ανθρώπου που μοιράζεται τη ζωή του μαζί σας μπορεί να μειώσει τις αντιδράσεις άγχους, όπως η φυγή, και έτσι να δημιουργήσει κλίμα εμπιστοσύνης. «Δεν μπορείτε να λύσετε κανένα πρόβλημα αν δεν το κατανοήσετε», τονίζει.
Και τέλος, ο τελευταίος λόγος: Αυτές οι τρεις λέξεις βοηθούν τον σύντροφό σας να νιώσει ότι τον ακούτε και να ξεκινήσει ένας κύκλος όπου μπορεί με τη σειρά του να ακούσει αυτό που έχετε να του πείτε. «Οι κύκλοι των συγκρούσεων τροφοδοτούνται όταν οι σύντροφοι δεν νιώθουν ότι γίνονται κατανοητοί», αποκαλύπτει η ειδικός, συνεχίζοντας: «Σκεφτόμαστε: Δεν με ακούνε, οπότε ούτε κι εγώ θα ακούσω τον σύντροφό μου και θα συνεχίσω να προσπαθώ να γίνω κατανοητός. Αυτό που λειτουργεί καλύτερα είναι όταν ο ένας σύντροφος παίρνει τον χρόνο να ακούσει τον άλλο μέχρι να νιώσει κατανοητός. Μόλις νιώσει κατανοητός, είναι πολύ πιο πρόθυμος να σας ακούσει. Και μόλις και οι δύο νιώσετε ότι ακούγεστε, η επίλυση των προβλημάτων γίνεται πολύ πιο ξεκάθαρη».
Γιατί λειτουργεί: Η επιστήμη πίσω από αυτό
Μειώνει την αντιδραστικότητα. Στην έρευνα του Gottman, βρέθηκε ότι ο συναισθηματικός «καταιγισμός» μπορεί να είναι πρόβλημα στις συγκρούσεις, και η συναισθηματική ευθυγράμμιση βοηθά στη μείωση της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης. Το «Πες μου περισσότερα» μπορεί να είναι το συναισθηματικό «αποσυμπιεστή» που χρειάζεστε και οι δύο.
Προκαλεί λήψη προοπτικής. Σε μια μελέτη για τη σύγκρουση (Zhou κ.ά., 2016), βρέθηκε ότι όταν οι εμπλεκόμενοι καλούνταν να εξηγήσουν το σημείο θέασης του άλλου, η ένταση της σύγκρουσης μειωνόταν σημαντικά. Όταν λέτε «Πες μου περισσότερα», πρέπει να ακούσετε και να συνεχίσετε να ακούτε μέχρι να νιώσει ο σύντροφός σας ότι γίνεται κατανοητός.
Ενεργοποιεί τη συναισθηματική ασφάλεια. Σύμφωνα με τη θεραπεύτρια, η θεωρία του Porges τονίζει επίσης πως τα σημάδια ασφάλειας, όπως η περιέργεια του συντρόφου, ενεργοποιούν το σύστημα ενεργής συμμετοχής, μειώνοντας τις αντιδράσεις μάχης ή φυγής. Είναι δύσκολο να νιώσεις ασφάλεια όταν ο σύντροφος απαντά με άμυνα, θυμό ή αποστασιοποίηση. Το ενδιαφέρον για κατανόηση κάνει τον σύντροφο να νιώθει ότι τον νοιάζεστε, και έτσι νιώθει ασφαλής να μοιραστεί.
Προβάλλει ασφαλές στιλ προσκόλλησης. Στην έρευνα της Sue Johnson για τη Συναισθηματικά Εστιασμένη Θεραπεία, βρέθηκε ότι οι ασφαλείς σύντροφοι ανταποκρίνονται στη σύγκρουση με ενεργό συμμετοχή αντί να αποσυρθούν ή να επιδεινώσουν την κατάσταση. Το «Πες μου περισσότερα» ενεργοποιεί αυτήν τη συμμετοχή.
Γιατί μπορεί να είναι δύσκολο να πείτε αυτήν τη φράση
Η επιστήμη το επιβεβαιώνει: Το να ενδιαφέρεσαι για τον άλλον, να τον ακούς προσεκτικά ακόμη και όταν διαφωνείτε, αλλάζει όλη τη δυναμική της σχέσης. Παρ’ όλα αυτά, τη στιγμή της σύγκρουσης μπορεί να είναι δύσκολο να προφέρεις τη μαγική φράση: «Πες μου περισσότερα».
«Ο εγκέφαλός μας είναι προγραμματισμένος να προστατεύεται, γι’ αυτό η αμυντική αντίδραση είναι τόσο εύκολη. Το να απαντήσεις ανοιχτά λέγοντας ‘Πες μου περισσότερα’ απαιτεί συναισθηματικό έλεγχο — μια δεξιότητα που ίσως δεν έχει αναπτυχθεί επαρκώς κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας — και είναι δύσκολο να την εφαρμόσεις όταν νιώθεις πως σου επιτίθενται ή σε πληγώνουν», εξηγεί η Kari Rusnak.
Κατά την ίδια, κάποιοι άνθρωποι νιώθουν ανασφάλεια όταν εκτίθενται, συχνά λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης στη σχέση ή παλαιών συναισθηματικών πληγών.
Πώς να Εξασκηθείτε
- Ξεκινήστε εκτός συγκρούσεων. Είναι πιο εύκολο να εξασκήσετε την περιέργεια όταν δεν είστε φορτισμένοι συναισθηματικά. Δοκιμάστε τη όταν ο σύντροφός σας μιλάει για την ημέρα του ή για κάποιο ενδιαφέρον του, ή απλά κάνοντας ανοιχτές ερωτήσεις για να ξεκινήσετε μια συζήτηση.
- Κάντε παύση πριν απαντήσετε ή αντιδράσετε. Αν απαντήσετε στην κριτική του συντρόφου σας χωρίς να πάρετε λίγα δευτερόλεπτα για να επεξεργαστείτε, ο κύκλος της σύγκρουσης θα συνεχιστεί. Δοκιμάστε να πάρετε μια ανάσα και υπενθυμίστε στον εαυτό σας να παραμείνει ανοιχτός.
- Δοκιμάστε και άλλες φράσεις που λειτουργούν επίσης:
- «Τι εννοείς;»
- «Βοήθησέ με να καταλάβω πώς νιώθεις.»
- «Ποια συναισθήματα σου προκάλεσε αυτό;»
- «Θέλω να ακούσω λίγο παραπάνω πριν απαντήσω.»
- «Μοιράσου περισσότερα μαζί μου για αυτό.»
Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη στις σχέσεις. Την επόμενη φορά που θα νιώσετε την ανάγκη να απαντήσετε με αντιπαράθεση ή να αποσυρθείτε, δοκιμάστε κάτι διαφορετικό και πείτε: «Πες μου περισσότερα».
