Οι ψυχολόγοι ερευνητές διαπιστώνουν σταθερά ότι η αγάπη από μόνη της δεν είναι αρκετή για να στηρίξει τα ζευγάρια στις διακυμάνσεις του γάμου. Οι δεξιότητές σας και οι προσδοκίες σας έχουν εξίσου μεγάλη, αν όχι μεγαλύτερη, σημασία από το αν αγαπάτε πραγματικά τον σύντροφό σας ή όχι.
Ωστόσο, όταν οι γάμοι αποτυγχάνουν, οι σύντροφοι τείνουν ακόμη να επικαλούνται λόγους όπως το ότι «έπαψαν να είναι ερωτευμένοι» ή «είναι ασύμβατοι». Όμως, εννιά στις δέκα φορές, το πρόβλημα δεν μπορεί να αποδοθεί απαραίτητα σε μια και μόνο λανθασμένη επιλογή, ούτε σε ένα συγκεκριμένο βράδυ όπου όλα πήγαν στραβά. Συνήθως, οι άνθρωποι μπαίνουν στον γάμο χωρίς να γνωρίζουν πώς να είναι παντρεμένοι.
Γι’ αυτό υπάρχουν ορισμένα «μαθήματα γάμου» που κάθε ζευγάρι πρέπει να μάθει πριν δεσμευτεί. Δεν θα κάνουν τη σχέση σας τέλεια, αλλά θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε την ατέλεια όταν, αναπόφευκτα, εμφανιστεί. Με βάση δεκαετίες ψυχολογικής έρευνας, ακολουθούν δύο από τα πιο σημαντικά μαθήματα.
Τα προβλήματα δεν θα εξαφανιστούν μόλις πείτε «δέχομαι»
Οι περισσότεροι από εμάς φανταζόμαστε τον γάμο μέσα από ροζ γυαλιά: Δύο άνθρωποι, ερωτευμένοι, που μοιράζονται τη ζωή τους. Αυτό που δεν περιλαμβάνουμε πάντα σε αυτήν την εικόνα είναι οι συγκρούσεις που αναπόφευκτα θα προκύψουν κάποια στιγμή.
Η έρευνα του John Gottman, που περιλαμβάνεται στο Case Studies in Couples Therapy: Theory-Based Approaches, όπως γράφει στο άρθρο του στο Psychology Today ο ψυχολόγος Mark Travers, δείχνει ότι περίπου το 69% των προβλημάτων των ζευγαριών είναι «μόνιμα». Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών δεν λύνεται οριστικά ή καθαρά, πρέπει να επανέρχονται και να διαχειρίζονται ξανά και ξανά.
Όσο τρομακτικό κι αν ακούγεται, αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Ο γάμος σχεδόν πάντα ενώνει ανθρώπους με εντελώς διαφορετικές προτιμήσεις, συνήθειες και χαρακτήρες. Αν μη τι άλλο, η σύγκρουση είναι αναμενόμενη, το να συμφωνείτε απολύτως κάθε στιγμή της ημέρας θα ήταν πολύ πιο ανησυχητικό.
Για παράδειγμα, μπορεί εσείς να είστε νυχτερινός τύπος, ενώ ο σύντροφός σας να λατρεύει να ξυπνάει με το πρώτο φως της ημέρας. Ή εσείς να θέλετε να αποταμιεύετε επιθετικά, ενώ εκείνος να προτιμά να ξοδεύει για μελλοντικές εμπειρίες. Αυτές οι διαφορές δεν σας κάνουν εγγενώς ασύμβατους. Σημαίνουν απλώς ότι πρέπει να είστε εντάξει με το να διαφωνείτε που και που.
Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που χρειάζεται να είστε προετοιμασμένοι για το πώς θα ενεργήσετε όταν έρθουν αυτές οι στιγμές. Το μοιραίο λάθος που κάνουν τα περισσότερα ζευγάρια είναι να υποθέτουν ότι αν αγαπιούνται πραγματικά, αυτές οι συγκρούσεις θα εξαφανιστούν από μόνες τους, ότι η αγάπη και μόνο θα τους κρατήσει ενωμένους. Ωστόσο, τίποτα δεν οδηγεί σε μεγαλύτερη απογοήτευση από αυτήν τη νοοτροπία.
Στην πραγματικότητα, ακόμη και τα πιο ευτυχισμένα και υγιή ζευγάρια καβγαδίζουν. Απλώς καβγαδίζουν διαφορετικά. Δεν γίνονται σκληροί ή προσβλητικοί, ούτε υποχωρούν πάντα απλώς για να διατηρήσουν την ειρήνη. Θυμούνται ότι το να προσεγγίσουν τις διαφορές τους με πρακτικότητα είναι ο μόνος τρόπος να φτάσουν σε ένα αμοιβαία ικανοποιητικό αποτέλεσμα.
Έτσι, δεν μπορείτε να προετοιμαστείτε για τον γάμο βρίσκοντας έναν σύντροφο με τον οποίο δεν θα χρειαστεί ποτέ να διαφωνήσετε. Πρέπει να δεσμευτείτε σε κάποιον με τον οποίο μπορείτε να «διαφωνείτε δίκαια», κάποιον που δεν θα σας μειώσει ούτε θα κλειστεί στον εαυτό του όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.
Δεν χρειάζεται να συμφωνείτε σε όλα. Ούτε να επικοινωνείτε τέλεια. Το μόνο που έχει σημασία είναι να μπορείτε να διαφωνείτε χωρίς να κάνετε τον άλλον να νιώθει μικρός.
Ο γάμος δεν είναι μια απόφαση που παίρνετε μία φορά
Ίσως ο πιο διαδεδομένος μύθος για τον γάμο είναι ότι το πιο δύσκολο κομμάτι είναι η ημέρα του γάμου. Ότι αφού σταθείτε στο ιερό, χορέψετε τον χορό του Ησαΐα και υπογράψετε τα χαρτιά, όλα τα υπόλοιπα θα «μπουν στη θέση τους» αν είναι γραφτό. Τίποτα δεν απέχει περισσότερο από την αλήθεια.
Μια μελέτη του 2014, που δημοσιεύθηκε στο Psychological Inquiry, υποστηρίζει ότι ο σύγχρονος θεσμός του γάμου έχει γίνει περισσότερο ένα μέσο προσωπικής ολοκλήρωσης παρά σύνδεσης, ή ακόμη και αγάπης. Οι σύγχρονοι εραστές περιμένουν από τον/την σύζυγό τους να είναι κάτι σαν «ελβετικός σουγιάς»: Γονιός, πάροχος, καλύτερος φίλος, εξομολόγος, έμπνευση.
Φυσικά, είναι υπέροχο να βρείτε κάποιον που ικανοποιεί αυτές τις (πολλές) προσδοκίες. Όμως, αν δεν μπορεί ή δεν θέλει, ο γάμος γίνεται αμέσως πιο εύθραυστος.
Η ικανοποίηση αυτών των προσδοκιών απαιτεί συνεχή, καθημερινή προσπάθεια. Δεν μπορείτε απλώς να πείτε «δέχομαι» και να περιμένετε ο σύντροφός σας να γίνει αμέσως κάποιος που θα καλύπτει κάθε σας ανάγκη και επιθυμία. Η πραγματική δουλειά του γάμου είναι οι εκατοντάδες μικρές καθημερινές αποφάσεις που ακολουθούν μετά το «δέχομαι».
Αν και ο/η σύζυγός σας μπορεί να γίνει ο μεγαλύτερός σας σύμμαχος και έμπιστος, αυτό απαιτεί προσπάθεια και συνειδητότητα, δεν συμβαίνει αυτόματα.
Ένας καλός γάμος, λοιπόν, εξαρτάται από το αν είστε εσείς καλός σύντροφος. Δεν μπορείτε να τον αντιμετωπίζετε σαν έναν νομικό τίτλο ή ένα στατικό καθεστώς. Καλύτερα να τον βλέπετε ως μια σειρά αποφάσεων που παίρνετε καθημερινά και που θα καθορίσουν τελικά αν η αγάπη σας θα αντέξει.
Ο γάμος είναι η επιλογή που κάνετε σήμερα να ακούσετε τον σύντροφό σας όταν σας χρειάζεται. Είναι η απόφαση που θα πάρετε αύριο να μοιραστείτε τις δουλειές του σπιτιού. Και είναι οι επιλογές που θα κάνετε στις μέρες, τους μήνες και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν, να του δείχνετε στοργή, να αφήνετε το κινητό όταν σας μιλά, να τον γιορτάζετε, να κλαίτε μαζί του, να είστε εκεί.
Μπορείτε να σκέφτεστε τον γάμο όχι σαν ένα συμβόλαιο που υπογράφετε, αλλά σαν ένα «σύστημα λειτουργίας» που συντηρείτε καθημερινά. Κάθε ζευγάρι θα περάσει περιόδους όπου αυτή η προσπάθεια θα φαίνεται εύκολη και άλλες όπου θα μοιάζει εξαντλητική. Αλλά προσεγγίζοντάς τον με αυτόν τον τρόπο, ως μια συνεχή, ζωντανή δέσμευση, ο γάμος γίνεται πολύ πιο ανθεκτικός.
