Είτε είστε στο σπίτι, έξω στη φύση ή στο γυμναστήριο, πολλοί αποφεύγουν κάποιες μορφές άσκησης ενώ ανυπομονούν για άλλες. Τώρα, μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στον τύπο της προσωπικότητας του καθενός.

Σε πειράματα, επιστήμονες από το University College London αξιολόγησαν τους χαρακτήρες περισσότερων από 100 ατόμων και την προτιμώμενη μορφή άσκησής τους.

Διαπίστωσαν ότι η διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT), που συνδυάζει γρήγορα ξεσπάσματα έντονης άσκησης με σύντομα διαλείμματα αποκατάστασης, προτιμάται συνήθως από άτομα εξωστρεφή που δεν διστάζουν να δείξουν τον εαυτό τους.

Αντίθετα, όσοι προτιμούν σύντομες ατομικές προπονήσεις είναι πιθανό να είναι νευρωτικοί – δηλαδή επιρρεπείς σε αρνητικές ή εμμονικές σκέψεις.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η προσαρμογή των ασκήσεων στον τύπο της προσωπικότητάς μας μπορεί να μας βοηθήσει να τηρήσουμε τα προγράμματά μας και τελικά να γίνουμε πιο fit.

«Συχνά ακούμε για ανθρώπους που προσπαθούν να γίνουν πιο δραστήριοι, αλλά δυσκολεύονται να κάνουν μόνιμες αλλαγές», είπε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, δρ Flaminia Ronca από το University College London.

«Διαπιστώσαμε ότι η προσωπικότητά μας μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που ασχολούμαστε με την άσκηση, και ιδιαίτερα ποιες μορφές άσκησης απολαμβάνουμε περισσότερο.»

Για τη μελέτη, η δρ Ronca και οι συνεργάτες της επέλεξαν 132 εθελοντές από το γενικό κοινό με διαφορετικά επίπεδα φυσικής κατάστασης και υπόβαθρα. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: μία που για οκτώ εβδομάδες έκανε προπόνηση ποδηλασίας και ενδυνάμωσης στο σπίτι και μία ομάδα ελέγχου που συνέχισε με τον συνηθισμένο τρόπο ζωής της.

Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων, αξιολογήθηκαν τα επίπεδα φυσικής κατάστασης και στρες των συμμετεχόντων, ενώ συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο σχετικά με το πόσο απόλαυσαν τις προπονήσεις.

Για την αξιολόγηση της προσωπικότητας, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε τεστ για τα επίπεδα των «πέντε μεγάλων» χαρακτηριστικών: εξωστρέφεια, ευσυνειδησία, εξωστρέφεια, ευχάριστη διάθεση και νευρωτισμός. Τα «πέντε μεγάλα» χαρακτηριστικά προσωπικότητας είναι το πιο αποδεκτό και ευρέως χρησιμοποιούμενο μοντέλο προσωπικότητας στην ακαδημαϊκή ψυχολογία.

Αναμενόμενο ήταν ότι όσοι ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα φυσικής κατάστασης έγιναν πιο γυμνασμένοι και δυνατοί, ανεξάρτητα από την κατάταξή τους στο τεστ προσωπικότητας. Ωστόσο, σημαντικό είναι ότι οι ερευνητές βρήκαν αρκετές συσχετίσεις μεταξύ των χαρακτηριστικών προσωπικότητας και της απόλαυσης συγκεκριμένων μορφών άσκησης.

Για παράδειγμα, οι εξωστρεφείς τείνουν να απολαμβάνουν ιδιαίτερα την έντονη άσκηση, όπως η προπόνηση υψηλής έντασης με διαστήματα (HIIT) και το τεστ μέγιστης έντασης ποδηλασίας.

Από την άλλη πλευρά, η ευσυνειδησία συσχετίστηκε με αερόβια άσκηση (επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα που χρησιμοποιεί οξυγόνο και αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς, όπως το γρήγορο περπάτημα) και ασκήσεις ενδυνάμωσης του κορμού (που δυναμώνουν τους μύες του κορμού).

Οι ευσυνείδητοι άνθρωποι βρέθηκε ότι είναι γενικά πιο σωματικά δραστήριοι, σύμφωνα με την ομάδα, αλλά πιθανότατα παρακινούνται περισσότερο από τα οφέλη για την υγεία που προσφέρει η φυσική δραστηριότητα παρά από την ίδια την απόλαυση της άσκησης.

Επίσης, όσοι σημείωσαν υψηλά επίπεδα νευρωτισμού — ενός χαρακτηριστικού προσωπικότητας που συνδέεται με το άγχος και την ανησυχία — προτιμούσαν σύντομα ξεσπάσματα δραστηριότητας αντί για παρατεταμένη προσπάθεια.

Τα νευρωτικά άτομα επίσης προτιμούσαν ιδιωτικές προπονήσεις και να μην παρακολουθούνται, όπως να μην καταγράφεται ο καρδιακός τους ρυθμός κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Αυτό το εύρημα υποδηλώνει ότι τα νευρωτικά άτομα εκτιμούν να τους δίνεται χώρος για ανεξαρτησία και ιδιωτικότητα όταν ασκούνται.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η μόνη ομάδα που παρουσίασε σημαντική μείωση στα επίπεδα στρες μετά την άσκηση ήταν εκείνη με υψηλή νευρωτισμό. Αυτό υποδηλώνει ότι η άσκηση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη μείωση του στρες για τα νευρωτικά άτομα, αλλά λιγότερο για ανθρώπους με άλλα χαρακτηριστικά προσωπικότητας.

Οι ερευνητές βρήκαν, επίσης, ότι όσοι είχαν υψηλή βαθμολογία στην εξωστρέφεια, που χαρακτηρίζεται από δημιουργικότητα, περιέργεια και προθυμία για μάθηση, αξιολόγησαν την έντονη άσκηση ως λιγότερο ευχάριστη σε σχέση με άλλες δραστηριότητες.

Παρ’ όλο που δεν βρέθηκε σύνδεση ανάμεσα σε όλα τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας και την απόλαυση της άσκησης, η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Frontiers in Psychology, μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να επιλέγουν τύπους άσκησης που ταιριάζουν στην προσωπικότητά τους.

Αυτή η τακτική μπορεί να κάνει την άσκηση πιο ευχάριστη, κάτι που ενδεχομένως θα μας βοηθήσει να τη διατηρήσουμε για περισσότερο χρόνο και τελικά να γίνουμε πιο υγιείς.

«Οι εγκέφαλοί μας είναι «συνδεδεμένοι» με διαφορετικούς τρόπους, που καθορίζουν τις συμπεριφορές μας και τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε με το περιβάλλον μας», είπε η δρ Ronca.

«Οπότε δεν είναι έκπληξη ότι η προσωπικότητα επηρεάζει και το πώς ανταποκρινόμαστε σε διαφορετικές εντάσεις άσκησης. Θα μπορούσαμε ενδεχομένως να χρησιμοποιήσουμε αυτήν τη γνώση για να προσαρμόσουμε τις συστάσεις φυσικής δραστηριότητας στον κάθε άνθρωπο, και ελπίζουμε να τον βοηθήσουμε να γίνει και να παραμείνει πιο δραστήριος.»