Στο διαδίκτυο, αποφεύγω πολλά είδη ανθρώπων. Αλλά αν κάποιους δεν μπορώ πια να βλέπω, είναι τους content creators που έχουν αντικαταστήσει τα τεράστια hauls με ρούχα με εκείνα που έχουν fast fashion ευρήματα από καταστήματα δεύτερο χέρι. Κάποτε, όταν η βιωσιμότητα δεν ήταν τόσο αναγκαία και δεν μιλούσαν όλοι γι’ αυτή, αποφάσισα κι εγώ να μην αγοράζω fast fashion. Και να ψωνίζω sustainable. Τα θριφτάδικα έγιναν το αγαπημένο μου σπορ. Κι έτσι, απλώς μετατόπισα τις καταναλωτικές μου συνήθειες.
Πρόσφατα «έπεσα» πάνω σε βίντεο της Κορεάτισσας TikToker Yooon_ie. Αυτή η τύπισσα λόγω πάθους και οικογενειακού υπόβαθρου, αποκαθιστά και επισκευάζει δερμάτινα είδη, κυρίως τσάντες από την εταιρεία Coach. Είναι σαν να την ανταμείβει συνεχώς το σύμπαν, καθώς «τυχαίνει» να βρίσκει δερμάτινες τσάντες υψηλής ποιότητας φτιαγμένες στις Η.Π.Α. από το 1941.
Η γοητεία της αποκατάστασης
Η Yoonie ανεβάζει όχι πολλά -τρία ή τέσσερα βίντεο τον μήνα, όπου αγοράζει τσάντες που βρήκε σε καταστήματα δεύτερο χέρι. Μερικές φορές για μερικές δεκάδες δολάρια. Περιγράφει τη φροντίδα που δίνει στις τσάντες της σαν μια μέρα στο σπα. Σκουπίζει τη βρωμιά με ηλεκτρική σκούπα, τις πλένει με αραιωμένο απορρυπαντικό πιάτων, κόβει τις χαλαρές κλωστές με μικρά ψαλίδια και επαναφέρει τη γυαλάδα του δέρματος με μαλακά σφουγγάρια και καθαριστικά για δέρμα. Ο συνδυασμός των επαναλαμβανόμενων κινήσεων και των ήχων χαλαρώνει την προσοχή μας. Εξάλλου, κάποια θέματα περιεχομένου είναι διαχρονικά δημοφιλή -μαγειρική και καθαριότητα.
Ο Λάκκος και η Φάβα της Yoonie
Μετά από μερικά απολαυστικά βίντεο, παρατήρησα ότι το προφίλ της περιλαμβάνει συνδέσμους για το κατάστημά της στο Amazon και το προφίλ της στο ShopMy –μια πλατφόρμα για influencers. Κάνοντας κλικ σε αυτούς τους συνδέσμους, μπορεί κανείς να βρει προϊόντα για να διατηρεί τις τσάντες του καθαρές και οργανωμένες. Διάφανες πλαστικές θήκες για την αποθήκευσή τους και μπρελόκ σε σχήμα καρδιάς. Πολλοί viewers μάλιστα στα σχόλια τη ρωτούν αν πουλάει τις τσάντες που αγοράζει. Προς απογοήτευσή τους, εκείνη λέει πως όχι, καθώς αισθάνεται πολύ δεμένη μαζί τους.
Τα ψώνια δεύτερο χέρι ως νέο είδος καταναλωτισμού
Πριν από λίγα χρόνια, τα βίντεο με hauls όπου οι δημιουργοί έδειχναν τις αγορές τους παρουσίαζαν κυρίως μεγάλες εταιρείες fast fashion. Τώρα, την προσοχή τραβούν βίντεο όπου οι χρήστες, παίρνουν τους ακολούθους τους μαζί σε καταστήματα με πράγματα από δεύτερο χέρι. Τα second-hand ψώνια διαφέρουν από άλλες μορφές κατανάλωσης, στα μάτια του σύγχρονου ανθρώπου. Έχουν μια αίσθηση δημιουργικής και αλτρουιστικής πράξης που νομιμοποιεί τη δημοφιλία τους. Αλλά είναι πράγματι έτσι;
Το δεύτερο χέρι έχει γίνει απλώς ένας ακόμα τρόπος για να ψωνίζεις
Σε κάποια βίντεο, οι χρήστες δείχνουν τις μπλε τσάντες Ikea γεμάτες με ρούχα που αγόρασαν σε χαμηλές τιμές. Κάποιοι πάνε για ψώνια δεύτερο χέρι κάθε εβδομάδα, προκαλώντας τους ακολούθους τους να δουν τι μπορούν να αγοράσουν με δέκα, είκοσι ή τριάντα ευρώ. Αυτό οδηγεί στην εσφαλμένη αντίληψη ότι η συνεχής αγορά και συσσώρευση ρούχων δεύτερο χέρι είναι διαφορετική από την αγορά νέων ρούχων διαδικτυακά, όμορφα συσκευασμένων σε πλαστικό και χαρτόνι. Αλλά ο καταναγκαστικός καταναλωτισμός και η συλλογή δεν είναι δημιουργικές πράξεις. Στο βιβλίο της “From Goodwill to Grunge,” η καθηγήτρια Jennifer Le Zotte από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας εξετάζει τη σύνθετη σχέση ανάμεσα στον βιομηχανικό καπιταλισμό, τις κοινωνικές πολιτικές και την ποπ κουλτούρα. Στην πραγματικότητα, η ιστορία των αγορών από δεύτερο χέρι έχει χαρακτηριστεί από “οικονομική και στιλιστική ιδιοποίηση από προνομιούχους καταναλωτές από τον 19ο αιώνα” (σοκ;). Μην ξεγελιόμαστε λοιπόν. Μέτρον άριστον.