Τo ημερολόγιο έγραφε 24 Απριλίου 2013 όταν το πολυώροφο κτιριακό συγκρότημα με τις υφαντουργίες, Rana Plaza στη Ντάκα του Μπαγκλαντές, κατέρρευσε και στοίχισε την ζωή σε 1.134 ανθρώπους.
Η τραγωδία που συνέβη τότε έμελλε να γίνει σύμβολο της παγκόσμιας ανισότητας. Οι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κάτω από τα συντρίμμια του στο όνομα της μεγάλης παγκόσμιας ζήτησης για φθηνά ρούχα και της αστείρευτης δίψας των πολυεθνικών για κέρδος. 90 δευτερόλεπτα ήταν αρκετά για την τραγωδία που τα συνδικάτα αποκάλεσαν «ανθρωποκτονία μαζικής βιομηχανικής κλίμακας».
Οι συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων σε αυτού του τύπου τις εταιρίες (fast fashion) και τα εργοστάσια είναι πολλές φορές απάνθρωπες, με τους πενιχρούς μισθούς, την ανισότητα, το ρατσισμό ακόμα και την παρενόχληση να αμφισβητούν διαρκώς τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Η παιδική εργασία θεωρείται επίσης δεδομένη.
Το εν λόγω κτίριο φιλοξενούσε πέντε υφαντουργίες, οι οποίες συνδέονταν κυρίως με την ισπανική εταιρεία Mango και την βρετανική Primark, μια τράπεζα και διάφορα άλλα γραφεία. Θεωρείται το χειρότερο εργατικό ατύχημα στη χώρα, και το φονικότερο βιομηχανικό ατύχημα που έχει συμβεί μετά τη διαρροή χημικών στο Μποπάλ το 1984.
Aπό το 2013 μέχρι σήμερα ένας αυξανόμενος αριθμός ακτιβιστών, ΜΚΟ και καταναλωτών ζητούν από τις επιχειρήσεις να κάνουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους πιο διάφανες, παρέχοντας πληροφορίες για τις συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων σε όλη την παραγωγική διαδικασία, από την κατασκευή των υφασμάτων μέχρι τα ράφια του εκάστοτε brand.
Οι νέες γενιές καταναλωτών είναι πιο ενημερωμένες και ευαισθητοποιημένες. Aπό τότε έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες και βήματα, για μια πιο ηθική μόδα.
Με τη δέκατη επέτειο της τραγωδίας στο Μπαγκλαντές στο Rana Plaza, υπάρχουν εκκλήσεις για περισσότερες μάρκες να δεσμευτούν τώρα στη Συμφωνία του Πακιστάν, για την ασφάλεια των εργαζομένων στον τομέα της ένδυσης. Ακόμα, το Bangladesh Accord, το οποίο δημιουργήθηκε στον απόηχο της κατάρρευσης του εργοστασίου το 2013, 2021 στον εντοπισμό 87.000 ζητημάτων ασφάλειας στα εργοστάσια ενδυμάτων του Μπαγκλαντές, εξαλείφοντας στη συνέχεια το 90% από αυτά. Το Bangladesh Accord, είναι μια ανεξάρτητη νομική συμφωνία μεταξύ εμπορικών σημάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων που έχουν στόχο να εργαστούν για μια ασφαλή και υγιή βιομηχανία ένδυσης και κλωστοϋφαντουργίας στο Μπαγκλαντές. Το Accord καλύπτει εργοστάσια που παράγουν Έτοιμα Ενδύματα (RMG) και κατ’ επιλογή των εταιρειών που έχουν υπογράψει, οικιακά υφάσματα και υφασμάτινα και πλεκτά αξεσουάρ. Σήμερα γνωστό ως Διεθνής Συμφωνία για την Υγεία και την Ασφάλεια στη Βιομηχανία Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης το πρόγραμμα στοχεύει να επεκταθεί σε άλλες χώρες.
Μέχρι τώρα, 41 εταιρείες ένδυσης, συμπεριλαμβανομένων των H&M, ASOS, Inditex, American Eagle Outfitters και PVH έχουν υπογράψει τη νέα συμφωνία του Πακιστάν. Με την υπογραφή της Συμφωνίας του Μπαγκλαντές και του Πακιστάν, οι μάρκες διαβεβαιώνουν ότι τα εργοστάσιά τους είναι ασφαλή μέρη για τους εργαζομένους τους.
10 χρόνια από την τραγωδία του Rana Plaza, τα πράγματα σίγουρα δεν είναι τέλεια. Είναι όμως καλύτερα. Η θλιβερή αυτή επέτειος μάς υπενθυμίζει με τον πιο σκληρό τρόπο αυτά που μπορούμε να κάνουμε ατομικά, αλλά και να διεκδικήσουμε σε κοινωνικό επίπεδο για εμάς, τους εργαζόμενους στη μόδα αλλά και τον πλανήτη.
