«Αχ αστέρι μου, τζιβαέρι μου» τραγουδά η Klavdia στο τραγούδι «Αστερομάτα», το οποίο θα ακουστεί σε όλο τον κόσμο μέσα από τον φετινό διαγωνισμό της Eurovision.
Πόσοι όμως γνωρίζουν τι σημαίνει η λέξη «τζιβαέρι» την οποία οι περισσότεροι έχουμε σιγοτραγουδήσει, καθώς υπάρχει σε στίχους και άλλων γνωστών τραγουδιών.
Η λέξη «τζιβαέρι» λοιπόν προέρχεται από την τουρκική λέξη “cevahir“, που σημαίνει πολύτιμος λίθος ή κόσμημα. Στα γλώσσα μας χρησιμοποιείται κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά.
Κυριολεκτικά:
- Σημαίνει κόσμημα, πολύτιμος λίθος.
Μεταφορικά:
- Δηλώνει κάτι πολύτιμο, αγαπημένο, πολύ σημαντικό, όπως π.χ. ένα αγαπημένο πρόσωπο.
- Συχνά αποκαλεί κάποιος «τζιβαέρι μου» το παιδί του, τον/την σύντροφό του, κάποιον που αγαπάει πολύ.
Η λέξη συναντάται συχνά σε παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια, με πιο γνωστό το εμβληματικό “Τζιβαέρι μου”. Ένα τραγούδι – θρήνος για την απώλεια, για τα αγαπημένα πρόσωπα που βρίσκονται μακριά… Πρόκειται για μικρασιάτικο μοιρολόι που τραγουδήθηκε από δεκάδες ερμηνευτές με πιο γνωστή εκτέλεση αυτή της Δόμνας Σαμίου.
Το τραγούδι αποτυπώνει τη οδύνη του αποχωρισμού, την πίκρα της ξενιτιάς. Η μάνα αποχωρίζεται από το παιδί της, το τζιβαέρι της και του δίνει την ευχή να θυμάται. «Aχ, η ξενιτιά το χαίρεται, τζιβαέρι μου, το μοσχολούλουδό μου σιγανά, σιγανά, σιγανά και ταπεινά».
Διαφορετική λέξη το «Τζιέρι»
Πολλοί μπερδεύουν το τζιβαέρι με το τζιέρι, μία λέξη με την οποία επίσης προσφωνούμε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο. Ωστόσο, το τζιέρι προέρχεται από την τουρκική λέξη ciğer και σημαίνει στην κυριολεξία εντόσθιο, σπλάχνο.
