Η καθαριότητα των σανίδων κοπής είναι ένα σοβαρό θέμα ασφάλειας των τροφίμων, δεδομένου ότι τόσο το ξύλο όσο και το πλαστικό – τα πιο κοινά υλικά – μπορούν εύκολα να “φιλοξενήσουν” βακτήρια. Νέα έρευνα δείχνει ότι η χρήση πλαστικών σανίδων κοπής μπορεί να απελευθερώσει μικροπλαστικά. Πόσο λοιπόν πρέπει να ανησυχούμε;
Μια μελέτη του 2023 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environmental Science & Technology διαπίστωσε ότι η χρήση πλαστικού ξύλου κοπής μπορεί να δημιουργήσει μεταξύ 1.536 και 7.680 μικρές κηλίδες πλαστικού, οι οποίες μπορούν να μπουν στο μαχαίρι σας και στο φαγητό σας. Τα μικροπλαστικά καταπίνονται εύκολα λόγω του μικροσκοπικού τους μεγέθους και η έρευνα δείχνει ότι μπορούν να συσσωρευθούν στο ανθρώπινο σώμα.
Όπως είναι λογικό, υπάρχει ανησυχία για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία, καθώς «τα μικροπλαστικά υπάρχουν, πράγματι, παντού», τόνισε στο Yahoo Life ο Mark Jones, βιομηχανικός χημικός και σύμβουλος χημείας με εξειδίκευση στα μικροπλαστικά. Εκτός από τις σανίδες κοπής, τα μικροπλαστικά απορρίπτονται από μπουκάλια νερού μιας χρήσης, ρούχα, ελαστικά, μπογιές και άλλα, όπως προσθέτει.
Πόσο επιβλαβείς είναι οι πλαστικές σανίδες κοπής;
Οι πλαστικές σανίδες κοπής είναι μόνο ένας από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι εκτίθενται στα μικροπλαστικά. Όλοι έχουμε ήδη χιλιάδες μικροπλαστικά σωματίδια μέσα μας. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη πειστικά στοιχεία σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους στην υγεία στον άνθρωπο. «Μόλις αρχίζουμε να εξετάζουμε τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία», εξηγεί η Tasha Stoiber, επιστήμονας στην Environmental Working Group.
Ωστόσο, υπάρχει άφθονη έρευνα που αποδεικνύει ότι τα μικροπλαστικά είναι επιβλαβή για το περιβάλλον και τα ζώα. Μελέτες σε ζώα, για παράδειγμα, έχουν συνδέσει τα μικροπλαστικά με πιθανό οξειδωτικό στρες (βλάβη σε κυτταρικό επίπεδο), αναπαραγωγικές βλάβες και ενδοκρινικές διαταραχές (παρεμβολή στις ορμόνες του σώματος).
Αξίζει να σημειώουμε ότι οι συγγραφείς μιας πρόσφατης εργασίας που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences μελέτησαν τρεις δημοφιλείς μάρκες εμφιαλωμένου νερού και διαπίστωσαν ότι ένα λίτρο νερού, κατά μέσο όρο, περιέχει περίπου 240.000 νανοπλαστικά σωματίδια, πολύ περισσότερο πλαστικό από αυτό που καταγράφηκε στη μελέτη του ξύλου κοπής.
Τελικά πρέπει να πετάξετε τις πλαστικές σανίδες κοπής;
Οι ειδικοί είναι λίγο μπερδεμένοι πάνω σε αυτό. «Δεν πετάω τις πλαστικές σανίδες κοπής, γιατί δεν βλέπω ότι επί του παρόντος υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία για επιπτώσεις στην υγεία που προέρχονται από οποιαδήποτε πλαστικά καταναλώνουμε», λέει ο Jones. Ωστόσο, προσθέτει, «Η απουσία δεδομένων, αυτή τη στιγμή, οποιουδήποτε αντίκτυπου στην υγεία δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις στην υγεία στο μέλλον».
Εκτός από τα μικροπλαστικά, υπάρχουν και άλλοι λόγοι για να επανεξετάσετε το υλικό της σανίδας κοπής σας. «Τα πλαστικά μπορούν επίσης να αποτελέσουν όχημα για μια σειρά από διαφορετικές χημικές ουσίες στις οποίες δεν θέλετε να εκτεθείτε – για παράδειγμα οι φθαλικές ενώσεις», λέει η Stoiber. Οι φθαλικές ενώσεις είναι μια ομάδα χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για να κάνουν τα πλαστικά πιο ανθεκτικά, αλλά μπορεί να είναι επιβλαβή.
Οι πλαστικές σανίδες κοπής είναι επίσης πιο πιθανό να φιλοξενούν βακτήρια και είναι πιο δύσκολο να απολυμανθούν από ό,τι οι ξύλινες. Η μαλακή επιφάνεια τους, δημιουργεί εύκολα αυλακώσεις από την κοπή, οι οποίες ουσιαστικά είναι «αδύνατο να πλυθούν».
Οι πλαστικές σανίδες κοπής είναι επίσης γενικά λιγότερο ανθεκτικές και πιο αναλώσιμες από άλλες σανίδες κοπής, γεγονός που τις καθιστά μια αρκετά μη βιώσιμη επιλογή, προσθέτει η Stoiber.
Τι μπορείτε να κάνετε για αυτό;
«Οτιδήποτε μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε την έκθεσή σας στο πλαστικό είναι καλό», λέει η ειδικός. “Και η κουζίνα είναι ένα καλό μέρος για να ξεκινήσετε.”
Συνιστά να επιλέξετε ένα ξύλο – ένα σκληρό ξύλο όπως το σφενδάμι ή το μπαμπού είναι καλές επιλογές – ή ακόμα και σανίδα κοπής μετάλλων, τα οποία είναι πιο ανθεκτικά και επομένως λιγότερο πιθανό να αυλακωθούν και να φιλοξενήσουν βακτήρια. Ό,τι κι αν επιλέξετε, φροντίστε να το πλένετε με σαπούνι πιάτων και ζεστό νερό μετά από κάθε χρήση.
Ο Jones λέει ότι η ιδανική σανίδα κοπής, ωστόσο, είναι αυτή που δεν υπάρχει ακόμα: απολύτως μη πορώδης, αντιβακτηριδιακή και φυσικής προέλευσης.
