Η Παγκόσμια Ημέρα Αυγού (World Egg Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Παρασκευή του Οκτωβρίου και μας υπενθυμίζει πόσο σπουδαίο είναι αυτό το ταπεινό αλλά πολύτιμο τρόφιμο. Το αυγό έχει κατακτήσει την κουζίνα και την καθημερινότητα ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη, από το πρωινό τραπέζι μέχρι τα πιο περίτεχνα γλυκά. Ιδρύθηκε το 1996 από την International Egg Commission στη Βιέννη με στόχο να αναδειχθεί η θρεπτική του αξία, η παγκόσμια γαστρονομική του διάσταση αλλά και ο πολιτισμικός του συμβολισμός. Δεν είναι απλώς μια πηγή πρωτεΐνης, είναι ένας μικρός θησαυρός που κουβαλά ιστορία, παράδοση και μύθους.
Το αυγό συνδέθηκε με τη ζωή, την αναγέννηση και την ελπίδα. Στην πορεία των αιώνων βρέθηκε σε έθιμα, σε γιορτές, σε θρησκευτικά τελετουργικά αλλά και στην τέχνη. Από τα στολισμένα πασχαλινά αυγά μέχρι τα περίφημα Fabergé που λάτρεψαν οι Ρώσοι Τσάροι, το αυγό αποτέλεσε πάντοτε κάτι παραπάνω από ένα τρόφιμο. Η σημερινή ημέρα μας καλεί να το τιμήσουμε μέσα από γεύσεις, παραδόσεις και ιστορίες από κάθε γωνιά του κόσμου.
Η ιστορία του αυγού μέσα στον χρόνο
Αν κοιτάξουμε πίσω, θα δούμε πως το αυγό ήταν ανέκαθεν συνδεδεμένο με τη μυθολογία και τον συμβολισμό. Στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη, το αυγό αποτελούσε δώρο στους θεούς και σύμβολο της δημιουργίας.
Στους Σλάβους, πριν ακόμα από τον Χριστιανισμό, τα στολισμένα αυγά (pysanky) ήταν αφιερωμένα στον ήλιο και στην άνοιξη.
Με τον ερχομό του Χριστιανισμού, τα αυγά συνδέθηκαν με την Ανάσταση και έγιναν βασικό στοιχείο του Πάσχα. Το έθιμο του «τσουγκρίσματος» υπάρχει σε πολλές χώρες και συμβολίζει τη νίκη της ζωής απέναντι στον θάνατο.
Στη μεσαιωνική Ευρώπη το αυγό είχε και κοινωνική διάσταση. Στην Οξφόρδη, γινόταν το «Festum Ovorum» ή αλλιώς «Γιορτή των Αυγών», όπου οι φοιτητές απολάμβαναν αυγά πριν από τη νηστεία της Σαρακοστής. Αιώνες αργότερα, τα περίφημα Fabergé eggs, κοσμήματα μοναδικής τέχνης από τον Peter Carl Fabergé, έγιναν σύμβολα πολυτέλειας και ισχύος. Τα αυγά βρέθηκαν επίσης σε μύθους και παραδόσεις λαών: άλλοτε θεωρούνταν φυλαχτά για καλή τύχη, άλλοτε φορείς μυστικής δύναμης.
Το αυγό στις κουζίνες του κόσμου
Το ταξίδι του αυγού είναι και γαστρονομικό. Σε κάθε χώρα, σε κάθε ήπειρο, οι άνθρωποι έχουν βρει μοναδικούς τρόπους να το εντάξουν στην κουζίνα τους.
Ισπανία: Η περίφημη tortilla española με πατάτες και κρεμμύδια είναι ένα εμβληματικό πιάτο που σερβίρεται παντού, από τα σπίτια μέχρι τα tapas bars. Θρεπτική, απλή αλλά πεντανόστιμη.
Ιταλία: Η frittata είναι μια πιο «ανοιχτή» εκδοχή ομελέτας, γεμάτη λαχανικά, τυριά και μυρωδικά. Κάθε ιταλική οικογένεια έχει τη δική της εκδοχή, κάνοντας το αυγό καμβά δημιουργίας.
Γαλλία: Το αυγό βρίσκει την πιο εκλεπτυσμένη εκδοχή του στην κλασική omelette au fromage, αφράτη και βουτυράτη, αλλά και στα περίφημα eggs Benedict με σάλτσα hollandaise.
Ιαπωνία: Το γλυκο-αλμυρό tamagoyaki, ένα λεπτό ρολό αυγού με dashi και σόγια, συνοδεύει συχνά sushi και αποδεικνύει πόσο ευέλικτο είναι το αυγό στην ιαπωνική κουζίνα.
Κίνα: Τα περίφημα century eggs ωριμάζουν για μήνες σε ειδικό μείγμα και αποκτούν μοναδική γεύση και υφή, δείχνοντας τη δύναμη της υπομονής και της παράδοσης.
Μέση Ανατολή: Το shakshuka, αυγά μαγειρεμένα σε πλούσια σάλτσα ντομάτας με πιπεριές και μπαχαρικά, είναι ένα πιάτο που ξυπνάει όλες τις αισθήσεις.
Αμερική: Το αυγό είναι παρόν από το κλασικό πρωινό με scrambled eggs μέχρι τα αμερικανικά pancakes που το χρειάζονται για να γίνουν αφράτα.
Fun facts και μικρά μυστικά
Τα αυγά κρύβουν αμέτρητα μυστικά. Ξέρατε ότι το χρώμα τους δεν έχει καμία σχέση με τη γεύση; Καθορίζεται αποκλειστικά από τη ράτσα της κότας και το χρώμα των λοβών της. Ή ότι τα παλιά χρόνια, οι πτυχές στον σκούφο του σεφ αντιπροσώπευαν τους τρόπους με τους οποίους μπορούσε να μαγειρέψει αυγά; Ο στόχος ήταν τα 100 pleats, δηλαδή οι 100 διαφορετικοί τρόποι!
Επίσης, υπάρχει ένας απλός τρόπος να ελέγξετε τη φρεσκάδα τους: βυθίστε τα σε ένα ποτήρι νερό. Αν βυθιστούν, είναι φρέσκα. Αν επιπλέουν, είναι μάλλον παλιά. Στην Αμερική, η Πολιτεία της Αϊόβα παράγει πάνω από 14 δισεκατομμύρια αυγά κάθε χρόνο, αποδεικνύοντας πόσο τεράστια είναι η σημασία τους στην οικονομία. Και αν ποτέ σας πουν ότι τα ωμά αυγά είναι καλύτερα για το σώμα, θυμηθείτε ότι η πρωτεΐνη απορροφάται σε ποσοστό πάνω από 90% μόνο όταν είναι μαγειρεμένα.
Το αυγό ως τέχνη και παράδοση
Πέρα από τη μαγειρική, τα αυγά υπήρξαν πάντα σύμβολα. Το Πάσχα, τα στολισμένα αυγά γίνονται παιχνίδι αλλά και τέχνη. Στην Ανατολική Ευρώπη, το pysanky είναι μια πολύπλοκη τεχνική διακόσμησης με κερί και χρώματα, που περνά από γενιά σε γενιά.
Στη Γερμανία και την Αυστρία, τα Easter egg trees –δέντρα στολισμένα με αυγά– σηματοδοτούν την άνοιξη και τη γέννηση της ζωής.
Στην τέχνη, οι καλλιτέχνες χαράσσουν ακόμα και αυγά στρουθοκαμήλου, δημιουργώντας περίτεχνα έργα. Ο Fabergé ανέδειξε το αυγό σε πολύτιμο αντικείμενο, με διαμάντια και χρυσό, που ακόμα και σήμερα γοητεύουν όποιον τα αντικρίζει. Ακόμα και στη λαογραφία υπάρχουν μύθοι: σε κάποιες κουλτούρες πίστευαν ότι οι μάγισσες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα τσόφλια σαν… καραβάκια, γι’ αυτό και έπρεπε να τα σπάσουν μετά το φαγητό!
Το αυγό στη διατροφή και την υγεία
Διατροφικά, το αυγό είναι ένας μικρός «θησαυρός». Ένα μέτριο αυγό περιέχει περίπου 6 γραμμάρια πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, βιταμίνες A, D, E, B12, καθώς και σελήνιο και χολίνη. Η χοληστερίνη του αυγού για χρόνια αποτέλεσε φόβο, αλλά πλέον οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η μέτρια κατανάλωσή του δεν επηρεάζει αρνητικά την υγεία. Αντίθετα, το αυγό συμβάλλει στη μυϊκή ανάπτυξη, στη σωματική αντοχή και στη λειτουργία του εγκεφάλου. Είναι ιδανικό για παιδιά, αθλητές αλλά και όσους θέλουν ένα οικονομικό και πλήρες γεύμα.
Γύρος του κόσμου: Ιδέες για Συνταγές
Για να γιορτάσετε την Παγκόσμια Ημέρα Αυγού, δοκιμάστε να κάνετε ένα γευστικό ταξίδι. Όποια κι αν είναι η αγαπημένη σας εκδοχή, τιμήστε αυτόν τον μικρό διατροφικό και πολιτισμικό ήρωα με τον δικό σας, μοναδικό τρόπο!
- Scrambled eggs με τυρί και μυρωδικά (Αμερική/Κλασικό Πρωινό)
- Πικάντικο Shakshuka με ντομάτες και πιπεριές (Μέση Ανατολή)
- Παραδοσιακή Tortilla Española με πατάτες και κρεμμύδια (Ισπανία)
- Αρωματική Frittata με λαχανικά εποχής (Ιταλία)
- Γλυκο-αλμυρό Tamagoyaki (Ιαπωνικό ρολό αυγού)
- Αυγά Benedict με βουτυράτη σάλτσα hollandaise (Γαλλία)
- Αφράτο κέικ λεμονιού με αυγά (Ζαχαροπλαστική)
