Ο Ιανουάριος είναι ένας μήνας γεμάτος προκλήσεις για τον κηπουρό ή τους ερασιτέχνες του είδους καθώς ο κήπος βρίσκεται στη «χειμερία νάρκη» του. Οι χαμηλές θερμοκρασίες, ο παγετός και η υγρασία μπορεί να περιορίσουν τις δραστηριότητες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο μήνας είναι ανενεργός. Αντιθέτως, ο Ιανουάριος προσφέρεται για σημαντικές εργασίες που θα εξασφαλίσουν έναν υγιή, παραγωγικό και όμορφο κήπο την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Από την προστασία των φυτών από το κρύο έως τη σπορά σε εσωτερικούς χώρους και τον εμπλουτισμό του εδάφους, ο Ιανουάριος σας δίνει την ευκαιρία να οργανώσετε και να βελτιώσετε τον κήπο σας. Ας δούμε τι μπορείτε να κάνετε για να αξιοποιήσετε στο έπακρο αυτόν τον μήνα.
- Κλάδεμα και Καθαρισμό Φυτών
- Προστασία από τον Παγετό
- Προετοιμασία για Σπορά και Φύτευση
- Λίπανση και Εμπλουτισμό του Εδάφους
- Συντήρηση και Καθαρισμό του Κήπου
Κλάδεμα και Καθαρισμός Φυτών
Καρποφόρα Δέντρα: Είναι η κατάλληλη περίοδος για το κλάδεμα φυλλοβόλων καρποφόρων δέντρων, όπως μηλιές, αχλαδιές, ροδακινιές, αμυγδαλιές και ελιές. Το κλάδεμα βοηθά στην απομάκρυνση των νεκρών ή ασθενών κλαδιών και προάγει την υγιή ανάπτυξη.
Κλαδεύουμε είτε για ανανέωση, είτε για διαμόρφωση, είτε για καθάρισμα. Αφαιρούμε τα ξερά, άρρωστα ή σπασμένα κλαδιά από θάμνους και δέντρα για να τα βοηθήσουμε να αναπτυχθούν, εξασφαλίζοντας καλύτερη κυκλοφορία αέρα και φωτός. Διαμορφώνουμε το σχήμα που επιθυμούμε κυρίως σε καλλωπιστικά φυτά όπως στις τριανταφυλλιές ή σε δέντρα όπως οι ελιές. Στις τριανταφυλλιές, αφήνοντας 3-5 υγιείς βλαστούς μήκους 20-30εκ, ενώ στις στις ελιές κόβοντας τα ξερά κλαδιά και τα χαμηλά παρακλάδια κοντά στον κορμό. Να ξέρετε πως το κλάδεμα του αμπελιού τον Ιανουάριο συμβάλλει στην καλύτερη παραγωγή σταφυλιών την επόμενη σεζόν.
Προστασία από Παγετό
Οι χαμηλές θερμοκρασίες του Ιανουαρίου, ειδικά σε περιοχές με παγετό, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές στα φυτά. Γι’ αυτό φροντίζουμε να προστατεύσουμε τα ευαίσθητα φυτά από τον παγετό, καλύπτοντάς τα με ειδικά υφάσματα. Χρησιμοποιούμε γεωυφάσματα, λινάτσες ή νάυλον για να καλύψουμε τα φυτά όπως οι λεμονιές, μανταρινιές ή καλλωπιστικά φυτά π.χ μπουκαμβίλιες. Ακόμη και τα φυτά μεσαίας αντοχής όπως οι κάκτοι καλύπτονται εύκολα με πλαστικά διαφανή καλύμματα που επιτρέπουν τη διέλευση του φωτός. Κάποιοι στα ελαιόδεντρα και τις λεμονιές δένουν τους κορμούς με λινάτσα για να τα προστατέψουν από το κρύο.
Μεταφέρουμε τα φυτά που έχουμε σε γλάστρες σε πιο προστατευμένες θέσεις, όπως κάτω από υπόστεγα ή κοντά σε τοίχους που απορροφούν τη θερμότητα ενώ μπορούμε να καλύψουμε τη βάση των φυτών με οργανικά υλικά, όπως άχυρο, φύλλα, ή κομπόστ για να προστατευθούν οι ρίζες από το κρύο.
Προετοιμασία για Σπορά και Φύτευση
Ο Ιανουάριος είναι η ιδανική περίοδος για να ξεκινήσετε την προετοιμασία των φυτών που θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να μεγαλώσουν ή για να φυτέψετε ορισμένα χειμωνιάτικα λαχανικά. Σε θερμοκήπιο ή σε εσωτερικούς χώρους ξεκινάμε τη σπορά για λαχανικά, όπως ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες και βασιλικό. Τις ντομάτες τις σπέρνετε σε μικρές γλάστρες και τις τοποθετείτε κοντά σε παράθυρο με φως. Στον κήπο θα σπείρουμε μαρούλια, σπανάκι, καρότα, κρεμμύδια και πράσα. Τα κρεμμύδια τα φυτεύετε σε σειρές σε απόσταση 10 εκ. μεταξύ των φυτών και 20 εκ. μεταξύ των σειρών.
Ο Ιανουάριος είναι κατάλληλη εποχή για να προσθέσετε καρποφόρα δέντρα όπως οι ροδακινιές, δαμασκηνιές, βερικοκιές, συκιές και μηλιές αλλά σε περιοχές με ήπιες θερμοκρασίες. Επίσης για να φυτέψετε γυμνόριζες τριανταφυλλιές -είναι αδρανή φυτά που πωλούνται χωρίς χώμα γύρω από τις ρίζες. Αντί για χώμα οι ρίζες είναι προσωρινά καλυμμένες με υγρό υλικό συσκευασίας. Τα συσκευασμένα αυτά φυτά έχουν επίσης τα κλαδιά τους καλυμμένα με κερί πράσινου χρώματος.
Λίπανση και Εμπλουτισμός του Εδάφους
Η ποιότητα του εδάφους είναι βασική για την καλή ανάπτυξη των φυτών. Ο Ιανουάριος είναι η κατάλληλη εποχή για εμπλουτισμό και προετοιμασία. Τα υλικά μας για τον εμπλουτισμό είναι το οργανικό λίπασμα (προσθέστε κομπόστ ή καλά χωνεμένη κοπριά στα παρτέρια) και τα φυσικά πρόσθετα (στάχτη για κάλιο γύρω από τα λαχανικά ρίζας δηλαδή καρότα, πατάτες- αλλά και για να αποτρέψουμε την παρουσία σαλιγκαριών… Ακόμη προσθέτουμε αλεσμένα κελύφη αυγών για ασβέστιο και υπολείμματα καφέ για άζωτο.
Το κομπόστ μπορούμε να το φτιάξουμε, μαζεύοντας φύλλα και οργανικά υπολείμματα το οποίο θα χρησιμοποιήσουμε ως φυσικό λίπασμα στον κήπο μας και την άνοιξη.
Συντήρηση και Καθαρισμός του Κήπου
Η συντήρηση του κήπου είναι απαραίτητη για την υγεία των φυτών και την αισθητική του χώρου.
- Αφαιρούμε τα ξερά φύλλα και τα ζιζάνια από το έδαφος, ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο ασθενειών και παρασίτων.
- Καθαρίζουμε τις ζαρντινιέρες και τις γλάστρες για να προετοιμάσουμε το έδαφος για νέες φυτεύσεις.
- Ελέγχουμε για μύκητες ή παράσιτα στα φυτά, ειδικά σε περιοχές με υψηλή υγρασία.
- Καθαρίζουμε και ακονίζουμε τα εργαλεία κηπουρικής, όπως κλαδευτήρια και τσάπες.
- Λιπαίνουμε τους μηχανισμούς κουρευτικών ή άλλων εργαλείων για να διατηρηθούν σε άριστη κατάσταση.
- Ελέγχουμε τους σωλήνες ποτίσματος για τυχόν διαρροές και επισκευάζουμε αν χρειάζεται.