Δυστυχώς τα νέα δεν είναι καλά. Η ανθρώπινη νοημοσύνη επιδεινώνεται ραγδαία . Νέα έρευνα δείχνει, ότι οι καλύτερες μέρες της ανθρώπινης διάνοιας μπορεί πραγματικά να είναι πίσω μας.
Στην πραγματικότητα υπάρχουν και άλλα άσχημα νέα – δεν πρόκειται απλώς για μια μεμονωμένη μελέτη που δείχνει μια μικρή μείωση της νοημοσύνης των ανθρώπων. Τα δεδομένα, που συγκεντρώθηκαν από τους Financial Times, προέρχονται από μια σειρά μελετών σε πολλά ιδρύματα που εξετάζουν δείκτες νοημοσύνης.
Οι μελέτες δείχνουν ότι η διάρκεια της προσοχής, οι δεξιότητες συλλογισμού και οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων έχουν μειωθεί. Στην ανάλυσή τους, οι Financial Times εξέτασαν τα πάντα, από την ετήσια μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν “Monitoring the Future Study” μέχρι την ανάλυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Όλες έδειξαν το ίδιο πράγμα: γινόμαστε όλο και λιγότερο έξυπνοι.
Ο τελευταίος οργανισμός, για παράδειγμα, διαχειρίζεται το Πρόγραμμα για τη Διεθνή Αξιολόγηση των Μαθητών, το οποίο μετρά τις εκπαιδευτικές δεξιότητες των 15χρονων παγκοσμίως. Οι μειώσεις αφορούν όλους τους τομείς και επηρεάζουν τα πάντα, από την προσοχή μέχρι τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και την αριθμητική ικανότητα, δηλαδή την ικανότητα να εργάζεται κανείς με αριθμούς και μαθηματικές έννοιες και να τις κατανοεί. Αλλά δεν είναι μόνο τα «παιδιά των ημερών μας» που υποφέρουν. Το Πρόγραμμα για τη Διεθνή Αξιολόγηση των Ικανοτήτων των Ενηλίκων του ΟΟΣΑ δείχνει μειώσεις σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Ο ΟΟΣΑ διαπίστωσε, για παράδειγμα, ότι το ποσοστό των ατόμων που δεν είναι σε θέση να «χρησιμοποιούν μαθηματική λογική κατά την εξέταση και αξιολόγηση της εγκυρότητας των δηλώσεων» (που περιλαμβάνει δεξιότητες λογικής, όχι μόνο αριθμητικής) έχει αυξηθεί κατά 25% παγκοσμίως.
Η πανδημία έχει γίνει ένας βολικός αποδιοπομπαίος τράγος για τη γνωστική παρακμή, ιδίως μεταξύ των νέων ανθρώπων. Αδιαμφισβήτητα, παρουσιάστηκε μια σημαντική εκπαιδευτική διαταραχή και είναι βέβαιο ότι τα γεγονότα του 2020 είχαν βαθιές επιπτώσεις που πιθανόν να χρειαστούν χρόνια για να κατανοηθούν πλήρως.
Όμως, ενώ οι αναταραχές του 2020 μπορεί να επιδείνωσαν αυτή την πτώση της νοημοσύνης, σίγουρα δεν την ξεκίνησαν. Τα τεστ δείχνουν ότι η νοημοσύνη φαίνεται να άρχισε να μειώνεται το 2012, και ορισμένες εκτιμήσεις δείχνουν ότι μειώθηκε περισσότερο μεταξύ του 2012 και του 2018.
Ένα βασικό παράδειγμα είναι η μελέτη “Monitoring the Future”, που διεξάγεται κάθε χρόνο από το 1975 από το Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, η οποία ρωτά 18χρονους τελειόφοιτους λυκείου αν έχουν δυσκολία στη συγκέντρωση, στη σκέψη ή στην εκμάθηση νέων εννοιών. Μετά από δεκαετίες σταθερότητας, τα ποσοστά των νέων που απαντούν «ναι» άρχισαν να αυξάνονται στη δεκαετία του 2010.
Βέβαια, μάλλον δεν χρειάζεται να επισημάνουμε ότι είναι η περίοδος, κατά την οποία άρχισαν να χρησιμοποιούνται τα smartphones, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας κατέκλυσαν και γενικά αρχίσαμε να μετατοπιζόμαστε προς τη «μετα-αλφαβητική κοινωνία», για την οποία οι εκπαιδευτικοί προειδοποιούν εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία. Κατά συνέπεια, τα ποσοστά ανάγνωσης έχουν πέσει κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, ιδίως μεταξύ των νέων.
Ποιο είναι λοιπόν το αντίδοτο; Λοιπόν, υπάρχουν σίγουρα πολλά δεδομένα που δείχνουν ότι η σύγχρονη χρήση της τεχνολογίας και ο τρόπος που καταναλώνουμε πλέον το περιεχόμενο, δεν μας κάνει καλό.
Εκτός από τις εθιστικές του τάσεις, έχει συνδεθεί με τα πάντα, από την παρακμή της ψυχικής υγείας μέχρι την ειλικρινά σοκαριστική κρίση αναλφαβητισμού. Τα στοιχεία πάντως είναι αποθαρρυντικά και δείχνουν ότι αυτή τη πτωτική τάση δεν φαίνεται πιθανό να αντιστραφεί σύντομα.
