Όλο και περισσότεροι άνθρωποι τη σύγχρονη εποχή υποφέρουν από κρίσεις πανικού. Οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής, τα οικονομικά και επαγγελματικά προβλήματα, το άγχος για την οικογένεια και τα παιδιά συντελούν στην αύξηση των ατόμων που έχουν βιώσει έστω μία φορά στη ζωή τους κρίση πανικού. Τι είναι όμως η κρίση πανικού και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον, όταν αντιληφθούμε ότι παθαίνει κρίση πανικού;
Τι είναι η κρίση πανικού;
Η κρίση πανικού είναι ένα σύντομο επεισόδιο έντονου άγχους, το οποίο προκαλεί τις σωματικές αισθήσεις του φόβου. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν ταχυκαρδία, δύσπνοια, ζάλη, τρέμουλο και μυϊκή ένταση. Οι κρίσεις πανικού συμβαίνουν συχνά και απροσδόκητα και συχνά δεν σχετίζονται με κάποια εξωτερική απειλή. Μια κρίση πανικού μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως μισή ώρα. Ωστόσο, οι σωματικές και συναισθηματικές επιπτώσεις της κρίσης μπορεί να διαρκέσουν για μερικές ώρες.
Οι κρίσεις πανικού είναι συχνές. Έως και το 35% του πληθυσμού βιώνει κάποια στιγμή στη ζωή του μια κρίση πανικού. Η κρίση πανικού μπορεί επίσης να ονομαστεί κρίση άγχους. Χωρίς θεραπεία, οι συχνές και παρατεταμένες κρίσεις πανικού μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή αναπηρία. Το άτομο μπορεί να επιλέξει να αποφύγει ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων (όπως το να βγει από το σπίτι του ή να μείνει μόνο του) από φόβο μήπως πάθει κρίση.
Για πολλούς ανθρώπους, τα συναισθήματα πανικού εμφανίζονται μόνο περιστασιακά κατά τη διάρκεια περιόδων στρες ή ασθένειας. Ένα άτομο που βιώνει επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού λέγεται ότι πάσχει από διαταραχή πανικού, η οποία είναι ένας τύπος αγχώδους διαταραχής. Γενικά έχουν επαναλαμβανόμενες και απροσδόκητες κρίσεις πανικού και επίμονους φόβους για επαναλαμβανόμενες κρίσεις.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε κάποιον με κρίση πανικού;
Να θυμάστε ότι θα περάσει
Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, πρέπει να υπενθυμίζετε στον «ασθενή», ότι αυτά τα συναισθήματα θα περάσουν και δεν θα προκαλέσουν καμία σωματική βλάβη, όσο ενοχλητικό και αν φαίνεται εκείνη τη στιγμή. Πρόκειται για μια σύντομη περίοδο συμπυκνωμένου άγχους και ότι θα περάσει σύντομα. Οι κρίσεις πανικού τείνουν να κορυφώνονται μέσα σε 10 λεπτά από την έναρξή τους και στη συνέχεια τα συμπτώματα θα αρχίσουν να υποχωρούν.
Πάρτε βαθιές ανάσες
Η βαθιά αναπνοή μπορεί να ωφελήσει τους ανθρώπους με αγχώδεις διαταραχές και κρίσεις πανικού. Οι κρίσεις πανικού μπορεί να προκαλέσουν γρήγορη αναπνοή και σφίξιμο στο στήθος, κάνοντας τις αναπνοές ρηχές. Η ρηχή αναπνοή μπορεί να επιδεινώσει τα συναισθήματα άγχους και έντασης. Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να δοκιμάσουν την αναπνοή 4-7-8. Αυτό περιλαμβάνει: την αναπνοή με την οποία αναπνέετε: εισπνοή για 4 δευτερόλεπτα, συγκράτηση της αναπνοής για 7 δευτερόλεπτα, αργή εκπνοή για 8 δευτερόλεπτα.
Μυρίστε λίγη λεβάντα
Σε μια μελέτη του 2019 διαπιστώθηκε, ότι η εισπνοή ελαίου λεβάντας μείωσε τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης σε άτομα με προεγχειρητικό οδοντιατρικό άγχος. Έρευνα σε ανασκόπηση του 2019 δείχνει ότι η εισπνοή και η από του στόματος χορήγηση ελαίου λεβάντας μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από το άγχος. Οι άνθρωποι μπορούν να κρατήσουν το έλαιο κάτω από τη μύτη και να εισπνεύσουν απαλά ή να ταμπονάρουν λίγο σε ένα μαντήλι για να το μυρίσουν. Εάν κάποιος δεν συμπαθεί το άρωμα της λεβάντας, θα μπορούσε να δοκιμάσει να το αντικαταστήσει με άλλο αιθέριο έλαιο, όπως περγαμόντο πορτοκάλι, χαμομήλι ή λεμόνι.
Βρείτε ένα ήσυχο σημείο
Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να θεωρούν, ότι ορισμένες εικόνες και ήχοι εντείνουν τις κρίσεις πανικού. Αν είναι δυνατόν, προσπαθήστε να βρείτε ένα πιο ήσυχο σημείο για να πάει το άτομο που βιώνει την κρίση πανικού. Αυτό μπορεί να σημαίνει ακόμα και να ακουμπήσει απλά σε έναν τοίχο. Το ήσυχο μέρος μπορεί να δημιουργήσει κάποιο ψυχικό χώρο και μπορεί να διευκολύνει την εστίαση στην αναπνοή και σε άλλες στρατηγικές αντιμετώπισης.
Εστίαση σε ένα αντικείμενο
Όταν κάποιος κατακλύζεται από δυσάρεστες σκέψεις, συναισθήματα ή αναμνήσεις, η συγκέντρωση σε κάτι φυσικό στο περιβάλλον του μπορεί να τον βοηθήσει να προσγειωθεί. Η εστίαση σε ένα ερέθισμα μπορεί να μειώσει άλλα ερεθίσματα. Καθώς το άτομο κοιτάζει το αντικείμενο, μπορεί να θέλει να σκεφτεί πώς το αισθάνεται, ποιος το έφτιαξε και το σχήμα του. Αυτή η τεχνική μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων μιας κρίσης πανικού. Εάν κάποιος έχει επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού, μπορεί να έχει μαζί του ένα συγκεκριμένο οικείο αντικείμενο που θα τον βοηθήσει να προσγειωθεί. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια λεία πέτρα, ένα κοχύλι, ένα μικρό παιχνίδι ή ένα τσιμπιδάκι για τα μαλλιά.
Περπατήστε ή κάντε κάποια ελαφριά άσκηση μαζί του
Το περπάτημα μπορεί να απομακρύνει το άτομο από ένα αγχωτικό περιβάλλον και ο ρυθμός του περπατήματος μπορεί επίσης να το βοηθήσει να ρυθμίσει την αναπνοή του. Η μετακίνηση απελευθερώνει ορμόνες που ονομάζονται ενδορφίνες, οι οποίες χαλαρώνουν το σώμα και βελτιώνουν τη διάθεση. Η έναρξη τακτικής άσκησης μπορεί να βοηθήσει το άτομο να μειώσει το άγχος με την πάροδο του χρόνου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του αριθμού ή της σοβαρότητας των κρίσεων πανικού.
Δεν είναι πάντα δυνατό να προβλέψει κανείς τις κρίσεις πανικού, αλλά το να έχει ένα σχέδιο για τις περιπτώσεις που θα εμφανιστούν μπορεί να βοηθήσει το άτομο να νιώσει ότι έχει τον έλεγχο. Τρόποι για να γίνει αυτό μπορεί να περιλαμβάνουν την εύρεση ενός ήσυχου σημείου και την εξάσκηση σε μεθόδους βαθιάς αναπνοής και τεχνικές γείωσης.
Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να υιοθετήσουν μακροπρόθεσμες στρατηγικές για να μειώσουν την εμφάνιση ή τη συχνότητα των κρίσεων πανικού, όπως να κάνουν πιο υγιεινές επιλογές στον τρόπο ζωής τους, να δοκιμάσουν θεραπεία και να μάθουν πώς να διαχειρίζονται το άγχος στην καθημερινή ζωή.
