Τα τατουάζ δεν είναι πλέον μόνο τάση ή μέσο αυτοέκφρασης. Έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας πολλών ανθρώπων. Ωστόσο, τι συμβαίνει στο σώμα όταν το μελάνι ενσωματώνεται στο δέρμα; Μια πρόσφατη σημαντική μελέτη ρίχνει φως στο πώς η τέχνη του τατουάζ μπορεί να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα, ακόμη και χρόνια μετά. Είναι ώρα να κοιτάξουμε πέρα από το σχέδιο και να καταλάβουμε τι συμβαίνει στο εσωτερικό μας.
Μέχρι τώρα πιστεύαμε ότι το μελάνι παρέμενε σχετικά αδρανές στην περιοχή που εφαρμοζόταν. Η νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) δείχνει κάτι εντελώς διαφορετικό. Ο οργανισμός μας αναγνωρίζει το μελάνι ως ξένο σώμα σχεδόν αμέσως. Μέσα σε λίγα λεπτά, ένα μεγάλο μέρος του μεταφέρεται μέσω του λεμφικού συστήματος και καταλήγει στους λεμφαδένες, που λειτουργούν ως το κέντρο επιχειρήσεων του ανοσοποιητικού. Εκεί, τα μακροφάγα κύτταρα προσπαθούν να απομακρύνουν το μελάνι, αλλά δεν τα καταφέρνουν πλήρως, με αποτέλεσμα οι λεμφαδένες να γεμίζουν με χρωστικές ουσίες.
Credit: 123RF
Αυτή η κατάσταση οδηγεί σε μια μορφή σιωπηλής, χρόνιας φλεγμονής και κυτταρικού στρες. Η συνεχής παρουσία του μελανιού μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα των λεμφαδένων στην αντιμετώπιση λοιμώξεων και άλλων ασθενειών. Ιδιαίτερα τα μαύρα και κόκκινα μελάνια φαίνεται να προκαλούν ισχυρότερη αντίδραση, υποδεικνύοντας ότι αυτά τα χρώματα μπορεί να είναι πιο τοξικά.
Ένα ακόμα ενδιαφέρον εύρημα αφορά την αντίδραση του οργανισμού στα εμβόλια. Σε πειράματα με ποντίκια παρατηρήθηκε ότι η ύπαρξη ενός τατουάζ μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που το σώμα αποκρίνεται σε μια δόση εμβολίου. Για παράδειγμα, η παραγωγή αντισωμάτων σε mRNA εμβόλιο για τον COVID-19 μειώθηκε όταν η ένεση έγινε στην ίδια περιοχή με το τατουάζ, ενώ η απόκριση σε εμβόλιο γρίπης φάνηκε να ενισχύεται υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι το μελάνι μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που το ανοσοποιητικό μαθαίνει να αναγνωρίζει και να αντιμετωπίζει απειλές.
Credit: 123RF
Πρέπει να ανησυχούμε; Παρόλο που η μελέτη έγινε σε ποντίκια και χρειάζονται περαιτέρω έρευνες σε ανθρώπους, τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για αυστηρότερη ρύθμιση των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στα μελάνια. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το μελάνι δεν είναι αθώο ή εντελώς αδρανές. Είναι ένα ξένο σώμα που το ανοσοποιητικό προσπαθεί να αποβάλλει. Επιπλέον, περιέχει συχνά τοξικές ουσίες, όπως βαρέα μέταλλα και οργανικές χρωστικές, γεγονός που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να θεσπίσει πιο αυστηρούς κανόνες για την προστασία της υγείας.
Αν σκέφτεστε να κάνετε ένα νέο τατουάζ, καλό είναι να ρωτήσετε τον tattoo artist σας για τα πιστοποιημένα μελάνια που χρησιμοποιεί, τα οποία πληρούν τα σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα. Με τον τρόπο αυτό, μειώνετε σημαντικά την έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες.
Credit: 123RF
Αν ήδη έχετε τατουάζ, η φροντίδα είναι το κλειδί. Η προστασία από τον ήλιο είναι απαραίτητη, καθώς η UV ακτινοβολία μπορεί να διασπάσει τα χημικά του μελανιού και να απελευθερώσει πιο τοξικές ουσίες. Η διατροφή σας παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Φροντίστε να καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδεις ουσίες, όπως φρούτα, λαχανικά και λιπαρά ψάρια, ενώ ο επαρκής ύπνος είναι απαραίτητος για την αναγέννηση του ανοσοποιητικού. Τέλος, παρακολουθείτε τυχόν πρήξιμο, πόνο ή ευαισθησία στους λεμφαδένες κοντά σε πρόσφατα ή μεγάλα τατουάζ και συμβουλευτείτε τον δερματολόγο σας αν χρειαστεί.
Όταν πρόκειται για εμβόλια, συζητήστε με τον γιατρό σας τη θέση της ένεσης, ειδικά αν έχετε τατουάζ στην περιοχή, καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την απόκριση του οργανισμού. Με τη σωστή προσοχή και τη χρήση υψηλής ποιότητας μελανιών, μπορείτε να συνεχίσετε να απολαμβάνετε την τέχνη του τατουάζ, χωρίς να θέτετε σε κίνδυνο την υγεία σας.