Η σχέση μεταξύ καφέ και χοληστερίνης δεν είναι απόλυτη, αλλά οι έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση καφέ μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα. Το σημαντικό στοιχείο εδώ είναι το είδος του καφέ και ο τρόπος παρασκευής του.

Ο καφές από μόνος του δεν περιέχει χοληστερίνη, αφού πρόκειται για φυτικό ρόφημα. Ωστόσο, μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός παράγει και διαχειρίζεται την χοληστερόλη, ειδικά τα επίπεδα της LDL ή “κακής” χοληστερόλης.

Τι συμβαίνει στο σώμα μας

Ο καφές περιέχει φυσικά έλαια που ονομάζονται διτερενοειδή, όπως το cafestol και το kahweol. Αυτές οι ουσίες έχουν βρεθεί ότι μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα LDL όταν παραμένουν στο ρόφημα που πίνουμε. Ο μηχανισμός είναι απλός: Οι ουσίες αυτές επηρεάζουν το ήπαρ και ενισχύουν την παραγωγή χοληστερόλης στο αίμα.

Η σημασία της παρασκευής

Ο τρόπος που φτιάχνετε τον καφέ καθορίζει σε μεγάλο βαθμό πόσα διτερενοειδή θα καταλήξουν στο φλιτζάνι σας:

• Φιλτραρισμένος καφές συγκρατεί μεγάλο μέρος των ουσιών αυτών, με αποτέλεσμα να επηρεάζει λιγότερο τα επίπεδα χοληστερόλης.
• Μη φιλτραρισμένος καφές (French press, βραστός, ελληνικός/τούρκικος) αφήνει τα διτερενοειδή στο ρόφημα και έτσι η LDL μπορεί να αυξηθεί πιο έντονα.

Κλινικές δοκιμές δείχνουν ότι η τακτική κατανάλωση βραστού καφέ μπορεί να αυξήσει σημαντικά τη συνολική χοληστερίνη και την LDL σε σύγκριση με τον φιλτραρισμένο καφέ.

Τι δείχνουν οι μελέτες

Μελέτες μεγάλης πληθυσμιακής βάσης έχουν δείξει ότι όσοι πίνουν παραδοσιακό βραστό καφέ έχουν υψηλότερα επίπεδα χοληστερίνης σε σχέση με όσους προτιμούν τον φιλτραρισμένο καφέ. Παρόμοια, τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές δείχνουν αύξηση LDL με κατανάλωση 4–6 φλιτζανιών βραστού καφέ καθημερινά.

Ταυτόχρονα, νεότερες μελέτες εξετάζουν πώς άλλες ουσίες στον καφέ μπορεί να επηρεάζουν τα λιπίδια, όπως η πιθανή αύξηση της HDL ή η ενεργοποίηση βιομορίων όπως η Sirtuin‑1.

Καφές και καρδιαγγειακή υγεία

Παρά το γεγονός ότι ο καφές μπορεί να αυξήσει την LDL σε κάποιους ανθρώπους, δεν υπάρχει σαφής σύνδεση με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου σε μεγάλο πληθυσμό. Αντιθέτως, κάποιες μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση 3–4 φλιτζανιών καφέ ημερησίως σχετίζεται με μικρότερο κίνδυνο καρδιακών επεισοδίων και εγκεφαλικού.

Ο καφές περιέχει αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδεις παράγοντες που πιθανώς εξισορροπούν την επίδραση της χοληστερόλης στο καρδιαγγειακό σύστημα.

Πρακτικές συμβουλές

Αν θέλετε να περιορίσετε τον κίνδυνο αύξησης της χοληστερίνης:

• Επιλέγετε φιλτραρισμένο καφέ αντί για βραστό ή French press.
• Περιορίστε τα φλιτζάνια σε 3–4 την ημέρα, ειδικά αν παρακολουθείτε τη χοληστερίνη σας.
• Αποφύγετε υπερβολικά λιπαρές κρέμες ή γλυκαντικά.

Η συνολική καρδιαγγειακή υγεία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως είναι η διατροφή, η άσκηση, το βάρος και το κάπνισμα που επηρεάζουν περισσότερο από τον ίδιο τον καφέ για τους περισσότερους ανθρώπους.