Ρεκόρ αλλά και απογοήτευση: Η μακροβιότερη μεταμόσχευση νεφρού από γενετικά τροποποιημένο γουρούνι σε άνθρωπο απέτυχε μετά από 4 μήνες
Ένα σημαντικό κεφάλαιο στον τομέα της μεταμόσχευσης οργάνων από ζώα σε ανθρώπους (xenotransplantation) γράφτηκε από τη Towana Looney, μια 53χρονη γιαγιά από την Αλαμπάμα, η οποία έγινε η πρώτη ασθενής που κατάφερε να ζήσει πάνω από 4 μήνες με έναν νεφρό από γενετικά τροποποιημένο γουρούνι. Δυστυχώς όμως, το σώμα της άρχισε να απορρίπτει το όργανο, με αποτέλεσμα να αφαιρεθεί στις 4 Απριλίου.
Η Looney είχε δωρίσει έναν νεφρό στη μητέρα της και ζούσε με έναν μόνο νεφρό, ο οποίος τελικά απέτυχε. Επί εννέα χρόνια εξαρτιόταν από τη χρόνια αιμοκάθαρση, μέχρι που τον περασμένο Νοέμβριο υπεβλήθη σε μια πρωτοποριακή μεταμόσχευση στο NYU Langone Health, στη Νέα Υόρκη.
Το όργανο προερχόταν από ένα γουρούνι με 10 τροποποιημένα γονίδια, σχεδιασμένα να μειώσουν τον κίνδυνο απόρριψης από τον ανθρώπινο οργανισμό. Ωστόσο, παρά την αρχική επιτυχία – η Looney είχε επιστρέψει στο σπίτι της και ζούσε φυσιολογικά – στα τέλη Μαρτίου το ανοσοποιητικό της σύστημα άρχισε να αντιδρά και το επίπεδο κρεατινίνης στο αίμα της, δείκτης νεφρικής δυσλειτουργίας, εκτοξεύθηκε.
Η ίδια και η ιατρική ομάδα αποφάσισαν να αφαιρέσουν το μόσχευμα και να επιστρέψει στην αιμοκάθαρση, ώστε να διατηρηθούν πιθανότητες για μελλοντική μεταμόσχευση. «Δεν είναι το αποτέλεσμα που θέλαμε, αλλά πιστεύω ότι μάθαμε πολλά από αυτή τη διαδρομή», δήλωσε η Looney. «Ελπίζω πως η εμπειρία μου θα βοηθήσει και θα εμπνεύσει άλλους που παλεύουν με την νεφρική ανεπάρκεια».
Ο χειρουργός της, δρ Robert Montgomery, παραδέχτηκε ότι η εξέλιξη ήταν απροσδόκητη: «Περάσαμε τα πρώτα κρίσιμα στάδια όπου εμφανίζεται η απόρριψη. Ίσως υπάρχει κάποια νέα πρόκληση που δεν γνωρίζουμε ακόμα». Σύμφωνα με την ομάδα, η απόρριψη μπορεί να σχετίζεται με τη μείωση της ανοσοκαταστολής που χρειάστηκε για να αντιμετωπιστεί μια άσχετη μόλυνση.
Η περίπτωση της Looney δεν ήταν μοναδική – ένα ακόμη άτομο είχε λάβει παρόμοιο μόσχευμα, ενώ στην Κίνα έγινε επίσης μεταμόσχευση νεφρού από γενετικά τροποποιημένο γουρούνι, αν και οι λεπτομέρειες παραμένουν περιορισμένες.
Παρά την αποτυχία, η επιστημονική κοινότητα θεωρεί την περίπτωση ένα βήμα προς τα εμπρός. Η xenotransplantation συνεχίζει να εξελίσσεται, με στόχο κάποια μέρα να αντιμετωπιστεί η παγκόσμια έλλειψη διαθέσιμων οργάνων.
Σημείωση και στατιστικά στοιχεία
Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι στις ΗΠΑ βρίσκονται σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση, με πάνω από 90.000 να χρειάζονται νεφρό.
Η ξενομεταμόσχευση θεωρείται πιθανή λύση στην έλλειψη οργάνων, με πρόσφατες δοκιμές να επικεντρώνονται σε γενετικά τροποποιημένα όργανα χοίρων.
