Τους χειμερινούς μήνες, οι αλλεργίες δεν εξαφανίζονται. Αντιθέτως, τις περισσότερες φορές εντείνονται, απλώς αλλάζει ο χώρος όπου εκτίθεται κανείς. Από την εξωτερική γύρη, στα εσωτερικά αλλεργιογόνα των κλειστών και θερμαινόμενων σπιτιών. Στοιχεία από οργανισμούς υγείας και ακαδημαϊκές μελέτες δείχνουν ότι η ψευδαίσθηση μιας «ήρεμης» εποχής για αλλεργικούς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Τα ακάρεα αυξάνονται τον χειμώνα λόγω υγρασίας και θέρμανσης
Η Allergy UK αναφέρει ότι η θέρμανση εσωτερικών χώρων ανεβάζει την υγρασία και δημιουργεί ιδανικές συνθήκες πολλαπλασιασμού των ακάρεων σκόνης, του συχνότερου αλλεργιογόνου τον χειμώνα. Η αυξημένη υγρασία, σε συνδυασμό με τον περιορισμένο αερισμό, ευνοεί τη συσσώρευση αλλεργιογόνων σε στρώματα, υφάσματα και χαλιά.
Μια μελέτη στο Sumer Journal for Pure Science δείχνει ότι οι συγκεντρώσεις ακάρεων είναι υψηλότερες τον χειμώνα, ειδικά σε υφάσματα και κλειστούς χώρους που παραμένουν ζεστοί μέσα στη μέρα.
Η μούχλα εντείνεται σε κλειστά σπίτια
Η υγρασία και ο χαμηλός αερισμός ενισχύουν την ανάπτυξη μούχλας σε τοίχους, κουφώματα, μπάνια και ντουλάπες. Έρευνες για το «indoor microbiome» δείχνουν ότι η παρουσία μυκήτων και μικροοργανισμών σχετίζεται με έξαρση άσθματος και αλλεργικής ρινίτιδας τον χειμώνα. Αυτή η μικροβιολογική φόρτιση είναι συχνά αόρατη, αλλά έχει έντονο αντίκτυπο σε ευαίσθητα άτομα.
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει και τον χειμώνα
Η ήπια άνοδος της θερμοκρασίας και οι πιο υγροί χειμώνες δημιουργούν περιβάλλον που διατηρεί ενεργά ορισμένα αλλεργιογόνα και παρατείνει τη διάρκειά τους. Μελέτες στις ΗΠΑ καταγράφουν αύξηση αλλεργικών επεισοδίων και το φθινόπωρο–χειμώνα, ως αποτέλεσμα της αλλαγής εποχικών μοτίβων και της διαφοροποίησης της εσωτερικής υγρασίας στα σπίτια.
Παράλληλα, η αυξημένη συγκέντρωση CO₂ έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει τη δραστικότητα αλλεργιογόνων, επιβαρύνοντας συνολικά τους πάσχοντες.
Η θέρμανση ανακυκλώνει αλλεργιογόνα
Σύμφωνα με την Bernstein Allergy Research, τα συστήματα θέρμανσης αναταράσσουν τη συσσωρευμένη σκόνη και τα μικροσωματίδια που έχουν κατακαθίσει όλο το φθινόπωρο. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που ανάβει η θέρμανση, τα αλλεργιογόνα ξανακυκλοφορούν στον χώρο.
Σε σπίτια με κλειστά παράθυρα για πολλές ώρες, η ανακύκλωση αυτή αυξάνει σημαντικά την έκθεση.
Ποιοι είναι περισσότερο ευάλωτοι
Ασθενείς με:
- αλλεργική ρινίτιδα,
- άσθμα,
- ευαισθησία σε ακάρεα,
- ιστορικό αλλεργιών σε μούχλα,
αναφέρουν κατά τους χειμερινούς μήνες πιο επίμονα συμπτώματα: μπούκωμα, φτάρνισμα, ξηρότητα, νυχτερινή συμφόρηση και ερεθισμένο λαιμό.
Πρακτικά μέτρα που προτείνουν οι ειδικοί
- Καθαρισμός φίλτρων θέρμανσης και αεραγωγών πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου θέρμανσης.
- Μείωση υγρασίας με αφυγραντήρα ή σωστό αερισμό.
- Σύντομο, συχνό άνοιγμα παραθύρων, ακόμη και με χαμηλές θερμοκρασίες, για ανανέωση αέρα.
- Πλύσιμο κουβερτών και υφασμάτων σε υψηλές θερμοκρασίες για μείωση ακάρεων.
- Έλεγχος για μούχλα σε τοίχους, μπάνια, ντουλάπες και αντικατάσταση υλικών όπου χρειάζεται.
- Συμβουλή αλλεργιολόγου, ειδικά για άτομα με επίμονα συμπτώματα.
Οι χειμερινές αλλεργίες είναι ένα καλά τεκμηριωμένο πεδίο που συνδέεται με τη θέρμανση, την υγρασία, τη μούχλα και την αλλαγή του εσωτερικού μικροκλίματος στα σπίτια. Η αντιμετώπιση απαιτεί ενημέρωση, πρόληψη και σωστή διαχείριση, καθώς ο χειμώνας μπορεί να γίνει πιο επιβαρυντικός από όσο πιστεύουμε.
