Η αίσθηση δυσφορίας και φουσκώματος ύστερα από ένα βαρύ γεύμα είναι κοινή, αλλά αποτελεί μόνο μία από τις πέντε μορφές φουσκώματος, σύμφωνα με κορυφαία διατροφολόγο.

Η Global Epidemiology Study 2023 του Rome Foundation, η οποία κάλυψε 51.425 άτομα από 26 χώρες, διαπίστωσε ότι σχεδόν το ένα πέμπτο (18%) παρουσίαζε φούσκωμα τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, ενώ πολλοί άνθρωποι ανέφεραν επίσης ναυτία και κοιλιακό πόνο.

Η διατροφολόγος Δημόσιας Υγείας δρ. Emma Derbyshire δήλωσε στην Daily Mail ότι υπάρχουν στην πραγματικότητα διάφοροι τύποι φουσκώματος, και δεν σχετίζονται όλοι με το τι έχουμε φάει ή πιει.

Αυτοί είναι:

• Φούσκωμα από αέρια — τύπος που προκαλείται από φασόλια και ανθρακούχα ποτά
• Φούσκωμα λόγω κατακράτησης υγρών
• Ορμονικό φούσκωμα
• Φούσκωμα από ευαισθησία σε τρόφιμα
• Φούσκωμα λόγω αργής πέψης

Η δρ. Derbyshire εξήγησε: «Η κατακράτηση υγρών, η δυσκοιλιότητα, οι ορμόνες και το άγχος μπορούν επίσης να συμβάλουν στο φούσκωμα, κάνοντάς σας να φουσκώνετε σαν μπαλόνι. Συχνά υπάρχει περισσότερη από μία αιτία, αλλά η πιο συνηθισμένη είναι τα γαστρεντερικά αέρια.

Αυτό μπορεί να οφείλεται σε πεπτικό πρόβλημα και να προκληθεί απλά από υπερβολικά γρήγορο φαγητό, δυσανεξία σε τρόφιμα ή αλλεργία που προκαλεί πεπτικά προβλήματα και συσσώρευση αερίων.

Το άγχος μπορεί επίσης να προκαλέσει φούσκωμα, συχνά λόγω κατάποσης αέρα. Ιατρικές καταστάσεις όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί επίσης να προκαλέσουν φούσκωμα».

Κλασικά σημάδια φουσκώματος περιλαμβάνουν την αίσθηση πληρότητας ή πίεσης στην κοιλιά, την παρατήρηση ότι η κοιλιά σας φαίνεται μεγαλύτερη από το συνηθισμένο, σε σημείο που τα ρούχα σας να μην εφαρμόζουν όπως συνήθως, ακόμη κι αν το βάρος σας έχει παραμείνει το ίδιο.

Σε πιο ακραίες περιπτώσεις, το στομάχι σας μπορεί να γουργουρίζει, να βρυχάται και να παρουσιάζει κράμπες, προκαλώντας σας να έχετε περισσότερα αέρια και ρεψίματα από το συνηθισμένο.

Ένα από τα πιο εκνευριστικά στοιχεία του φουσκώματος είναι ότι ποτέ δεν ξέρετε πόσο θα διαρκέσει, ανάλογα με τον παράγοντα που το προκάλεσε, τα επεισόδια μπορεί να διαρκέσουν από λίγες ώρες μέχρι και ημέρες.

Ορισμένα άτομα είναι πιο επιρρεπή στο φούσκωμα από άλλα λόγω δυσανεξιών σε τρόφιμα, συνδρόμων ευερέθιστου εντέρου ή απλώς επειδή έχουν μη υγιή εντερική χλωρίδα, ο ιατρικός όρος για τους μύκητες και βακτήρια που βοηθούν στην πέψη των τροφών και στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών μέσω του αίματος.

Για τις γυναίκες, ο έμμηνος κύκλος αποτελεί άλλη αιτία προσωρινού φουσκώματος, καθώς οι ορμονικές αλλαγές προκαλούν επιθυμία για συγκεκριμένες τροφές και κατακράτηση υγρών.

Το φούσκωμα που σχετίζεται με την κατακράτηση υγρών, το οποίο μπορεί επίσης να προκληθεί από μακρινές πτήσεις ή τη χρήση ορισμένων φαρμάκων, μπορεί να σας κάνει να φαίνεστε «πιο φουσκωμένοι παντού», λέει η δρ. Derbyshire, σημειώνοντας ότι το οίδημα μπορεί να παρατηρηθεί επίσης στο πρόσωπο, στα δάχτυλα και τους αστραγάλους.

Ποιες τροφές μπορούν να προκαλέσουν φούσκωμα;

Αν σας ζητηθεί να σκεφτείτε μια τροφή που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην πέψη, τα απλά ψητά φασόλια πιθανότατα θα είναι το πρώτο που θα σας έρθει στο μυαλό. Ωστόσο, δεν είναι μόνο τα φασόλια, τα όσπρια — όπως τα ρεβίθια — και οι φακές που μπορούν να προκαλέσουν αναστάτωση στο έντερο.

Η δρ Derbyshire είπε: «Αναψυκτικά με ανθρακικό, γαλακτοκομικά, τρόφιμα πλούσια σε γλουτένη, υποκατάστατα ζάχαρης και λιπαρά junk food είναι μερικοί από τους κοινούς υπεύθυνους για το φούσκωμα, μαζί με τις πιπεριές και τα καυτερά φαγητά.

Η μείωση της κατανάλωσης σταυρανθών λαχανικών όπως το λάχανο, το κουνουπίδι και τα λαχανάκια Βρυξελλών, καθώς και οσπρίων όπως τα μπιζέλια, τα φασόλια και οι φακές, μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση των αερίων και του φουσκώματος.

Το βασικό μήνυμα, ειδικά καθώς μπαίνουμε βαθύτερα στο φθινόπωρο και στον χειμώνα, είναι να περιορίσετε τα πολύ λιπαρά και πολύ ζαχαρούχα γλυκίσματα που μπορούν να συμβάλλουν σε λιγότερο υγιή βακτήρια του εντέρου. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να αποφύγετε εντελώς αυτά τα τρόφιμα — απλώς στοχεύστε σε μικρότερες ποσότητες».

Πώς να αντιμετωπίσετε το φούσκωμα γρήγορα;

Αν και φαίνεται αντιδιαισθητικό, οι ειδικοί συνιστούν να μην αποφεύγετε τα υγρά όταν αντιμετωπίζετε κατακράτηση υγρών. Η δρ Derbyshire είπε: «Φαίνεται λογικό να συνδέεται αλλιώς, αλλά η σωστή ενυδάτωση μπορεί πραγματικά να βοηθήσει με την κατακράτηση υγρών».

Άλλοι τρόποι για να αντιμετωπίσετε το φούσκωμα περιλαμβάνουν: Να πιείτε ένα φλιτζάνι τσάι μέντας, να κάνετε έναν ήπιο περίπατο, να χρησιμοποιήσετε θερμοφόρα και να αποφύγετε τα στενά ρούχα — κατεβάστε τα καλσόν ή ξεκουμπώστε τα τζιν σας!

Η πρόληψη συχνά είναι η καλύτερη θεραπεία, οπότε η δρ Derbyshire συνιστά να κρατάτε σημειώσεις και να παρακολουθείτε τα μοτίβα που εμφανίζονται πριν από τις εξάρσεις.

Είπε: «Παρακολουθήστε τι τρώτε και πίνετε και κρατήστε ημερολόγιο τροφίμων και συμπτωμάτων. Αν εμφανιστούν εξάρσεις φουσκώματος, σκεφτείτε τι διαφέρει από το συνηθισμένο; Το φούσκωμα συχνά εμφανίζεται, για παράδειγμα, στις διακοπές όταν είναι πιο πιθανό να παραφορτώνουμε τον εαυτό μας».

Μπορεί να προληφθεί το φούσκωμα;

Δεδομένου ότι ένας σημαντικός παράγοντας για το φούσκωμα είναι το άγχος, η δρ Derbyshire προτείνει μια διπλή προσέγγιση για την αποφυγή του: Μια συνειδητή προσέγγιση στην υγεία του εντέρου και καθημερινή λήψη προβιοτικού.

Είπε: «Εφαρμόστε τεχνικές διαχείρισης του στρες, όπως αργή βαθιά αναπνοή, και προσπαθήστε να χαλαρώσετε. Περιορίστε το αλκοόλ, παραμείνετε καλά ενυδατωμένοι και τρώτε μικρές μερίδες τροφής. Κάντε έναν καλό περίπατο ή τρέξιμο καθημερινά. Δοκιμάστε μερικές σύντομες ασκήσεις μέσα στο σπίτι: καθίσματα, push-ups, λίγα βάρη αν έχετε».

Η δρ Derbyshire συνιστά επίσης να καταναλώνετε πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα και ένα προβιοτικό που περιέχει Bifidobacterium longum 35624, το οποίο έχει αποδειχθεί σε επιστημονικές μελέτες ότι μειώνει το φούσκωμα και τον κοιλιακό πόνο.

Πότε πρέπει να δείτε τον γιατρό για φούσκωμα;

Τα περισσότερα φουσκώματα εμφανίζονται και εξαφανίζονται, αλλά αν είστε επιρρεπείς, συχνά επαναλαμβάνονται, ίσως προκαλούμενα από τη διατροφή σας, φαρμακευτική αγωγή ή άλλους παράγοντες του τρόπου ζωής.

Η δρ Derbyshire εξηγεί ότι υπάρχουν περιπτώσεις που πρέπει να σας ανησυχήσουν. Είπε: «Αν το φούσκωμα επιμένει για τρεις εβδομάδες ή περισσότερο, εμφανίζεται τακτικά πάνω από τρεις έως τέσσερις φορές την εβδομάδα, δεν βελτιώνεται παρά τη φροντίδα της διατροφής ή συνοδεύεται από κοιλιακό πόνο, πυρετό, αίμα στα κόπρανα, διάρροια ή εμετό, καούρα ή απώλεια όρεξης, κλείστε ραντεβού με τον γιατρό σας».