Η ατοπική δερματίτιδα είναι η πιο συχνή μορφή εκζέματος και η πιο κοινή χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια σε παιδιά και ενήλικες. Σχετίζεται με τη δυσλειτουργία του δερματικού φραγμού και του ανοσοποιητικού συστήματος και οφείλεται τόσο σε γενετικούς, όσο και σε περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Τα ακριβή αίτια της ατοπικής δερματίτιδας δεν είναι γνωστά, αλλά τη συναντάμε συχνότερα σε άτομα που πάσχουν από άσθμα και αλλεργίες ή σε άτομα που οι παθήσεις αυτές εμφανίζονται στο οικογενειακό ιστορικό τους.

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η συχνότητα της ατοπικής δερματίτιδας έχει αυξηθεί κατά 2-3 φορές. Περισσότεροι από 230 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από ατοπική δερματίτιδα παγκοσμίως. Περίπου το 20% του πληθυσμού του πλανήτη προσβάλλεται από ατοπική δερματίτιδα κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής του. Στο 60% των περιπτώσεων εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της ζωής τους και αυτό το ποσοστό συνεχίζει να αυξάνεται.

Πώς εκδηλώνεται η ατοπική δερματίτιδα;

• Κνησμός (φαγούρα). Το 91% των ατομών εµφανίζει φαγούρα τουλάχιστον µία φορά την µέρα.
• Δέρμα ξηρό που εμφανίζει απολέπιση
• Ερυθρότητα (κοκκινίλα)
• Ρωγμές (σκασίματα) πίσω από τα αυτιά
• Εξάνθημα στα μάγουλα, τα χέρια και τα πόδια
• Ανοιχτές πληγές με εφελκίδες (κρούστα), από τις οποίες εκρέει υγρό κατά τη διάρκεια των εξάρσεων (σοβαρά συμπτώματα)

Εάν το δέρμα μολυνθεί, μπορεί να εμφανιστεί μια κίτρινη κρούστα (εφελκίδα) ή μικρές φουσκάλες γεμάτες πύον. Το ξύσιμο του δέρματος προκαλεί την πάχυνσή του με την πάροδο του χρόνου. Τ

Πώς εμφανίζεται ανάλογα την ηλικία

Στα βρέφη και τα μικρά παιδιά, η ατοπική δερματίτιδα ξεκινάει συνήθως από το πρόσωπο, το τριχωτό, τους αγκώνες και τα γόνατα, μπορεί όμως να εξαπλωθεί και σε άλλα σημεία.

Στα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να εμφανιστεί στις πτυχές των αγκώνων, των χεριών και των γονάτων. Ερυθρότητα ή εξάνθημα στα πόδια και πίσω από τα αυτιά μπορούν, επίσης, να αποτελούν ενδείξεις της νόσου.

Σε εφήβους η νόσος προσβάλλει συχνότερα την πλάτη, τους μηρούς και τους βραχίονες.

Στους ενήλικες, οι βλάβες εμφανίζονται συχνότερα στον αυχένα, στα βλέφαρα, στο μέτωπο, στο κρανίο, στο πρόσωπο, στους καρπούς, στη ραχιαία επιφάνεια των ποδιών και στα χέρια.

Διάρκεια των συμπτωμάτων

Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση. Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν λίγες μέρες έως εβδομάδες, αλλά συνήθως επιστρέφουν έπειτα από μια πυροδότηση. Συνήθως, οι ασθενείς εμφανίζουν περιόδους με ήπια συμπτώματα ή με απουσία συμπτωμάτων, οι οποίες ακολουθούνται από περιόδους με εξάρσεις.

Εξάρσεις στην ατοπική δερματίτιδα

Άλλο ένα χαρακτηριστικό της ατοπικής δερματίτιδας είναι να εμφανίζεται και να εξαφανίζεται, μερικές φορές να παρουσιάζει βελτίωση και άλλες, επιδείνωση. Αυτές, είναι οι λεγόμενες εξάρσεις, οι οποίες συνήθως εκδηλώνονται όταν το δέρμα εκτίθεται σε ερεθιστικούς παράγοντες όπως: σαπούνι, απορρυπαντικά, μάλλινα ή/και συνθετικά υφάσματα, αρώματα, ίνες χαλιών, σκόνη. Άλλες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν εξάρσεις είναι η υπερβολική ζέστη και η εφίδρωση, καθώς και τα χαμηλά επίπεδα υγρασίας.

Τρόποι αντιμετώπισης

Βασική φροντίδα του δέρματος

Διαχείριση της οξείας νόσου

Θεραπεία συντήρησης

Άλλες θεραπείες όπως αντιμικροβιακή θεραπεία, φωτοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, προβιοτικά και φυτικά σκευάσματα

Οι θεραπευτικές αποφάσεις λαμβάνονται με βάση την ηλικία και την περιοχή όπου εμφανίζονται τα συμπτώματα. Είναι πολύ σημαντικό να εμπιστευθείτε τον θεράποντα δερματολόγο ή αλλεργιολόγο σας και να ακολουθείτε ακριβώς τις οδηγίες και την φαρμακευτική αγωγή που θα σας προτείνει.