Όσοι πάσχουν από χρόνιους πονοκεφάλους και ημικρανίες, είναι σίγουρο ότι έχουν διαβάσει δεκάδες άρθρα και βιβλία, προκειμένου να βρουν τρόπους ανακούφισης, να ανακαλύψουν τις αιτίες που πυροδοτούν τις ημικρανίες και να περιορίσουν την κατανάλωση τροφών που ενδεχομένως ενισχύουν αυτόν τον ανυπόφορο πόνο.

Στο πλαίσιο αυτό, όλοι γνωρίζουν πλέον, ότι το κρασί, η μπύρα, το παλαιωμένο τυρί και η καφεΐνη προκαλούν ημικρανία και επιδεινώνουν τους πονοκεφάλους. Ωστόσο αν διαβάσετε το “Heal Your Headache” του David Buchholz, M.D., θα αντιληφθείτε ότι υπάρχουν και κάποια ακόμα τρόφιμα που προκαλούν ημικρανία και κανείς μέχρι σήμερα δεν τα θεωρούσε ύποπτα.

Το βιβλίο του Buchholz περιγράφει ένα σχέδιο: Να αποφύγετε, όσο μπορείτε, τα διατροφικά ερεθίσματα για δύο μήνες και στη συνέχεια να τα επαναφέρετε σιγά-σιγά στη διατροφή σας, προκειμένου να ανακαλύψετε ποιοι είναι οι πραγματικοί ένοχοι.

Φυσικά, το φαγητό δεν είναι πάντα η αιτία της ημικρανίας- ίσως οι διακοπές ή η οποιαδήποτε αλλαγή στη ρουτίνας σας μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο. Σημαντικό ρόλο παίζει φυσικά το μαξιλάρι που κοιμάστε, οι ώρες ύπνου, η πίεση της καθημερινότητας και το άγχος.

Οι τροφές που προκαλούν ημικρανίες

Φρέσκο ψωμί

Μην ανησυχείτε, δεν χρειάζεται να τρώτε μπαγιάτικο ψωμί από εδώ και στο εξής ή να είναι χωρίς γλουτένη. Είναι τα φρεσκοψημένα προϊόντα ζύμης που μπορεί να προκαλέσουν πονοκεφάλους – οπότε αυτό είναι το ψωμί, τα κουλούρια ή τα ντόνατς που βγαίνουν κατευθείαν από το φούρνο. Ως εναλλακτική, μπορείτε να τα βάλετε πρώτα στην κατάψυξη, να τα αποψύξετε και να τα καταναλώσετε, όταν δεν θα είναι πια φρέσκα.

Μπανάνες και αβοκάντο

Αυτές οι δύο τροφές κάνουν τόσο καλό στην υγεία, που είναι παράξενο να τις συμπεριλάβετε σε μια λίστα με τροφές που ενδεχομένως πρέπει να αποφεύγετε, αλλά μπορούν να προκαλέσουν πονοκεφάλους σε μερικούς ανθρώπους. Μια στρατηγική είναι να αποφεύγετε τόσο τις μπανάνες όσο και τα αβοκάντο όταν είναι υπερώριμα και γίνονται καφέ, επειδή τότε είναι που αυξάνεται το επίπεδο της τυραμίνης, ενός σημαντικού παράγοντα που προκαλεί πονοκέφαλο.

Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο European Neuropsychopharmacology υποδηλώνει ότι η τυραμίνη, μια φυσική ένωση που βρίσκεται σε ορισμένα τρόφιμα, μπορεί να προκαλέσει ημικρανίες σε ευαίσθητα άτομα, προκαλώντας ενδεχομένως την απελευθέρωση της νορεπινεφρίνης. Αυτός ο νευροδιαβιβαστής μπορεί να οδηγήσει σε συστολή των αιμοφόρων αγγείων και επακόλουθη διαστολή, η οποία θεωρείται ότι αποτελεί βασικό μηχανισμό πίσω από τις κρίσεις ημικρανίας.

Η επίδραση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη σε άτομα που λαμβάνουν φάρμακα που αναστέλλουν τη μονοαμινοξειδάση, το ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση της τυραμίνης στο σώμα.

Εσπεριδοειδή

Τα εσπεριδοειδή φρούτα μπορούν να προκαλέσουν πονοκεφάλους, ιδιαίτερα σε υγρή μορφή. Δηλαδή ένα ποτήρι χυμός πορτοκαλιού μπορεί να σας προκαλέσει μία έντονη ημικρανία, ενώ μερικές φέτες πορτοκαλιού μπορεί να μην σας ενοχλήσουν.

Τρόφιμα με MSG (γλουταμινικό μονονάτριο)

Παρόλο που το γλουταμινικό οξύ είναι φυσικό συστατικό ορισμένων τροφίμων, το MSG (γλουταμινικό μονονάτριο) είναι ένα πρόσθετο τροφίμων που μπορεί να προκαλέσει έντονο πονοκέφαλο (καθώς και άλλες δυσάρεστες παρενέργειες).

Αν και είναι πασίγνωστο ότι προστίθεται στα κινέζικα τρόφιμα, μπορείτε να το βρείτε σε πολλούς καταλόγους συστατικών, όπως σούπες, πατατάκια και εκείνα τα γεύματα που πωλούνται στο εμπόριο με ρύζι και ζυμαρικά που καταναλώνονται με την προσθήκη ζεστού νερού. Επιπλέον, μπορεί να αναφέρεται ύπουλα με άλλες ονομασίες, όπως «μονοϋδρικό γλουταμινικό νάτριο» και το ύπουλο, ακατανόητο «UNII-W81N5U6R6U».

Μια μελέτη του 2024 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα μικρό υποσύνολο ατόμων μπορεί να είναι ευαίσθητο στο MSG και η τήρηση ημερολογίου τροφίμων μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό πιθανών εκλυτικών παραγόντων. Το φαινόμενο placebo, κατά το οποίο οι άνθρωποι εμφανίζουν συμπτώματα μετά την κατανάλωση τροφίμων που πιστεύουν ότι περιέχουν MSG, θα μπορούσε να διευκρινίσει τη σχέση μεταξύ MSG και πονοκεφάλων.

Ντομάτες και σάλτσα ντομάτας

Οι ντομάτες είναι ένα από τα τρόφιμα που περιέχουν φυσικά ελεύθερο γλουταμινικό οξύ, οπότε μια καλή και πλούσια κόκκινη σάλτσα μπορεί να αποτελέσει πιθανό εκλυτικό παράγοντα ημικρανίας. Ωστόσο η χρήση σάλτσας με φειδώ μπορεί να βοηθήσει ορισμένους ανθρώπους στην αποφυγή πονοκεφάλων.

Παστά κρέατα

«Πονοκέφαλοι από hot dog» – είναι ένας πραγματικός όρος που αναφέρεται στον τύπο των πονοκεφάλων που παθαίνουν οι άνθρωποι από τα hot dog και τα υπόλοιπα κρέατα που παρασκευάζονται με νιτρικά, όπως το σαλάμι και το μπέικον (όλα αυτά μπορεί μερικές φορές να περιέχουν και MSG, γεγονός που τα καθιστά διπλά επικίνδυνα!).

Σε περίπτωση που δεν μπορείτε να στερηθείτε τα αλλαντικά και τα λουκάνικα, να ξέρετε ότι υπάρχουν εταιρείες που παρασκευάζουν αυτά τα κρέατα χωρίς νιτρικά ή MSG.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο “The Lancet” διαπίστωσε ότι το νιτρώδες νάτριο προκάλεσε ημικρανία σε οκτώ από τα 13 άτομα που το κατανάλωσαν. Το μονοξείδιο του αζώτου μπορεί να προκαλέσει ημικρανίες διευρύνοντας τα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο, ενεργοποιώντας το τριγμονοαγγειακό σύστημα, μια βασική οδό που προκαλεί τον πόνο της ημικρανίας.

Ωμά κρεμμύδια

Είναι τόσο περίεργο το γεγονός ότι τα ωμά κρεμμύδια μπορούν να προκαλέσουν ημικρανίες, ενώ τα μαγειρεμένα κρεμμύδια είναι εντάξει. Επομένως ο Dr. Buchholz προτείνει να τα μαγειρεύετε για να αποφύγετε ανεπιθύμητες παρενέργειες.

Ασπαρτάμη

Στη μυστηριώδη παράδοση των ημικρανιών, δεν είναι γνωστό γιατί η ασπαρτάμη, ένα υποκατάστατο της ζάχαρης, επίσης γνωστό ως NutraSweet και Equal, θεωρείται ότι αποτελεί έναυσμα ημικρανίας, ενώ άλλα υποκατάστατα όπως η σορβιτόλη και η Splenda δεν είναι. Η ασπαρτάμη μπορεί να βρεθεί όχι μόνο σε αναψυκτικά διαίτης αλλά και σε πολλά άλλα τρόφιμα που χαρακτηρίζονται ως «χωρίς ζάχαρη» – γι’ αυτό διαβάστε προσεκτικά αυτά τα συστατικά.

Η ασπαρτάμη μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, ιδίως σε άτομα επιρρεπή σε ημικρανίες, επηρεάζοντας ενδεχομένως χημικές ουσίες του εγκεφάλου, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη. Μια μελέτη του 2017 έδειξε συσχέτιση μεταξύ της υψηλής πρόσληψης ασπαρτάμης και της αυξημένης συχνότητας πονοκεφάλων, αν και ο ακριβής μηχανισμός δεν είναι πλήρως κατανοητός και απαιτείται περαιτέρω έρευνα.