Η τάση “ChatGPT Studio Ghibli” εκτοξεύεται. Αλλά πόσο ασφαλές είναι να ανεβάζεις τη φωτογραφία σου σε εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης;
Οι αναζητήσεις για «ChatGPT Studio Ghibli» αυξήθηκαν κατά 1.200% μέσα στην τελευταία εβδομάδα, καθώς τα social media πλημμυρίζουν με AI-πορτρέτα που μιμούνται το αγαπημένο στιλ του Hayao Miyazaki. Το ChatGPT κατέγραψε τεράστια επιτυχία, σημειώνοντας ρεκόρ με 1 εκατομμύριο νέους χρήστες μέσα σε μόλις μία ώρα από την κυκλοφορία της νέας λειτουργίας δημιουργίας εικόνας.
Όμως πίσω από τον ενθουσιασμό, πόσοι γνωρίζουν πραγματικά πόσο ασφαλές είναι να ανεβάζεις τη φωτογραφία σου σε τέτοιες πλατφόρμες; Μήπως, χωρίς να το καταλαβαίνεις, εισέρχεσαι σε μια νομικά «γκρίζα ζώνη» όσον αφορά τα πνευματικά δικαιώματα και τα προσωπικά δεδομένα;
Ο Christoph C. Cemper, ιδρυτής της AIPRM – μιας εταιρείας διαχείρισης προτροπών για ΑΙ – αποκαλύπτει τους κρυφούς κινδύνους πίσω από αυτή τη viral τάση και εξηγεί τι πρέπει να ξέρεις πριν «ανεβείς στο τρένο» της Ghibli-αισθητικής.
4 βασικοί κίνδυνοι που πρέπει να γνωρίζεις πριν ανεβάσεις τη φωτογραφία σου σε εργαλεία ΑΙ
1. Το πρόσωπό σου γίνεται δεδομένο – και αυτό το δεδομένο μπορεί να ταξιδέψει
Όταν ανεβάζεις μια φωτογραφία σου σε γεννήτρια AI art, στην ουσία παραχωρείς τα βιομετρικά σου δεδομένα (δηλαδή το πρόσωπό σου). Κάποιες πλατφόρμες αποθηκεύουν αυτά τα δεδομένα, τα χρησιμοποιούν για να εκπαιδεύσουν μελλοντικά μοντέλα ή ακόμη και τα μεταπωλούν σε τρίτους – κάτι που ίσως δεν γνωρίζεις αν δεν διαβάσεις τα «ψιλά γράμματα».
Το ChatGPT, για παράδειγμα, όντως αποθηκεύει δεδομένα. Η πολιτική απορρήτου της OpenAI δηλώνει ρητά πως συλλέγονται δύο τύποι δεδομένων: αυτά που παρέχεις εσύ (π.χ. όνομα, email, εικόνες) και αυτά που συλλέγονται αυτόματα (π.χ. στοιχεία συσκευής, χρήση, αρχεία καταγραφής).
Με άλλα λόγια, αυτό που φαίνεται ως «αθώο» ανέβασμα οικογενειακών ή προσωπικών φωτογραφιών για να τις δεις σε Ghibli-style, μπορεί στην πραγματικότητα να σημαίνει ότι προσφέρεις προσωπικές πληροφορίες που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν μελλοντικά – χωρίς να έχεις δώσει ρητή συγκατάθεση, εκτός αν κάνεις ρύθμιση εξαίρεσης ή ζητήσεις διαγραφή δεδομένων.
2. Η εικόνα σου μπορεί να τροφοδοτήσει την επιδημία των deepfakes
Ανεβάζοντας το πρόσωπό σου, αυτό καθίσταται ευάλωτο σε κακόβουλη χρήση. Οι εικόνες που διαμοιράζονται σε ΑΙ πλατφόρμες μπορούν να διαρρεύσουν, να αντιγραφούν ή να χρησιμοποιηθούν για deepfakes, απάτες ταυτοποίησης ή ψηφιακή πλαστοπροσωπία.
Σε μια ανησυχητική περίπτωση, μια χρήστρια εντόπισε προσωπικές ιατρικές της φωτογραφίες του 2013 στο dataset LAION-5B – το οποίο χρησιμοποιείται από εργαλεία όπως το Stable Diffusion και το Google Imagen – μέσω της πλατφόρμας Have I Been Trained.
Το φαινόμενο είναι υπαρκτό και αυξανόμενο. Με την κυκλοφορία της λειτουργίας εικόνας του ChatGPT 4.0, χρήστες άρχισαν να δημιουργούν ακόμα και ψεύτικες αποδείξεις εστιατορίων. Όπως σχολίασε ένας χρήστης στο X: «Πολλοί μηχανισμοί επιβεβαίωσης στηρίζονται σε ‘πραγματικές εικόνες’. Αυτή η εποχή τελείωσε.»
3. Η Ghibli-style τέχνη μπορεί να σε μπλέξει νομικά
Η δημιουργία AI εικόνων με το ύφος αναγνωρίσιμων brands όπως Studio Ghibli, Disney, Pixar ή Simpsons μπορεί να φαίνεται αθώα, αλλά ενδέχεται να παραβιάζει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Τα συγκεκριμένα στιλ αποτελούν κατοχυρωμένα δημιουργήματα, και η υπερβολικά πιστή αντιγραφή τους μπορεί να θεωρηθεί «παραγόμενο έργο» – με νομικές συνέπειες.
Ήδη από τα τέλη του 2022, τρεις καλλιτέχνες υπέβαλαν συλλογική αγωγή κατά εταιρειών AI, υποστηρίζοντας ότι τα εργαλεία τους εκπαιδεύτηκαν σε δικά τους έργα χωρίς άδεια. Η τεχνολογία εξελίσσεται γρηγορότερα από τη νομοθεσία και η ανάγκη για ισορροπία ανάμεσα στην καινοτομία και την προστασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας είναι πιο επείγουσα από ποτέ.
4. Μπορεί να εκχωρείς περισσότερα δικαιώματα απ’ όσα νομίζεις
Πολλές πλατφόρμες AI ενσωματώνουν στους όρους χρήσης τους ευρείες άδειες χρήσης, με γενικές διατυπώσεις που τους δίνουν το δικαίωμα να αναπαράγουν, να τροποποιούν και να διανέμουν εμπορικά το περιεχόμενο που ανεβάζεις.
Αυτό σημαίνει πως η εικόνα σου – ή η ΑΙ-εκδοχή της – μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε marketing, datasets ή για την εκπαίδευση νέων μοντέλων. Προσοχή σε όρους όπως: «μεταβιβάσιμα δικαιώματα», «μη αποκλειστική άδεια», «απαλλαγή από δικαιώματα», «υποαδειοδοτούμενη χρήση» και «αμετάκλητη άδεια» – αυτοί οι όροι μπορεί να σημαίνουν ότι η εικόνα σου μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως θέλει η πλατφόρμα, ακόμα κι αν διαγράψεις τον λογαριασμό σου.
Τι λέει ο Christoph C. Cemper για την τάση Studio Ghibli x AI: «Η κυκλοφορία της γεννήτριας εικόνας του ChatGPT 4o δείχνει πόσο ισχυρή έχει γίνει η τεχνητή νοημοσύνη – μπορεί να αναπαράγει εμβληματικά καλλιτεχνικά στιλ με μερικά κλικ. Όμως αυτή η πρωτοφανής δυνατότητα συνοδεύεται από αυξανόμενο ρίσκο – τα όρια ανάμεσα στη δημιουργικότητα και την παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων θολώνουν, και η πιθανότητα παραβίασης των νόμων αυξάνεται.»
«Η ταχύτητα ανάπτυξης της ΑΙ θέτει επίσης σοβαρά ερωτήματα για την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια δεδομένων. Καθώς περισσότεροι χρήστες εμπλέκονται με αυτά τα εργαλεία, υπάρχει ανάγκη για ξεκάθαρες, διαφανείς πολιτικές. Οι χρήστες πρέπει να έχουν τη δύναμη να αποφασίζουν ενημερωμένα πριν ανεβάσουν τις φωτογραφίες τους ή προσωπικά δεδομένα – ειδικά όταν αγνοούν πώς αυτά μπορεί να αποθηκεύονται, διαμοιράζονται ή αξιοποιούνται.»
