Το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2025 απονεμήθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα László Krasznahorkai, όπως ανακοίνωσε η Σουηδική Ακαδημία.
Η Ακαδημία τόνισε το «συναρπαστικό και οραματικό έργο» του 71χρονου συγγραφέα, το οποίο «εν μέσω αποκάλυπτικής φρίκης, επαναβεβαιώνει τη δύναμη της τέχνης».
Ο Krasznahorkai είναι γνωστός για τα δυστοπικά, μελαγχολικά μυθιστορήματά του, που έχουν τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία, μεταξύ των οποίων το National Book Award για μεταφρασμένη λογοτεχνία το 2019 και το Man Booker International Prize το 2015. Πολλά από τα έργα του, όπως τα μυθιστορήματα Satantango και The Melancholy of Resistance, έχουν μεταφερθεί και σε κινηματογραφικές ταινίες.
Γεννημένος στη Gyula της Ουγγαρίας το 1954, ο Krasznahorkai έκανε την πρώτη του εμφάνιση με το πρώτο του μυθιστόρημα Satantango το 1985, μια ζοφερή και μαγευτική περιγραφή μιας καταρρέουσας αγροτικής κοινότητας. Το μυθιστόρημα κέρδισε το Man Booker International Prize σε αγγλική μετάφραση σχεδόν τρεις δεκαετίες αργότερα, το 2013.
BREAKING NEWS
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 9, 2025
The 2025 #NobelPrize in Literature is awarded to the Hungarian author László Krasznahorkai “for his compelling and visionary oeuvre that, in the midst of apocalyptic terror, reaffirms the power of art.” pic.twitter.com/vVaW1zkWPS
Συχνά περιγράφεται ως μεταμοντέρνος, ο Krasznahorkai είναι γνωστός για τις μακροσκελείς, δαιδαλώδεις προτάσεις του, τα δυστοπικά και μελαγχολικά θέματα, και την αδιάκοπη ένταση του ύφους του, που έχει οδηγήσει τους κριτικούς να τον συγκρίνουν με τους Gogol, Melville και Kafka. Το Satantango μεταφέρθηκε κινηματογραφικά σε μια επταώρη ταινία από τον σκηνοθέτη Béla Tarr, με τον οποίο ο Krasznahorkai διατηρεί μακροχρόνια δημιουργική συνεργασία.
Η Susan Sontag τον χαρακτήρισε «σύγχρονο ουγγρικό δάσκαλο της αποκάλυψης», ενώ ο WG Sebald επαίνεσε την καθολικότητα της οπτικής του.
Η καριέρα του Krasznahorkai έχει διαμορφωθεί τόσο από τα ταξίδια όσο και από τη γλώσσα. Αποχώρησε για πρώτη φορά από την κομμουνιστική Ουγγαρία το 1987, περνώντας έναν χρόνο στο Δυτικό Βερολίνο για υποτροφία, και αργότερα αντλεί έμπνευση από την Ανατολική Ασία – ιδιαίτερα από τη Μογγολία και την Κίνα – για έργα όπως The Prisoner of Urga και Destruction and Sorrow Beneath the Heavens.
Κατά τη διάρκεια της συγγραφής του War and War, ταξίδεψε εκτενώς σε όλη την Ευρώπη και έζησε για λίγο στο διαμέρισμα του Allen Ginsberg στη Νέα Υόρκη, περιγράφοντας τη στήριξη του θρυλικού ποιητή των Beat ως καθοριστική για την ολοκλήρωση του μυθιστορήματος.
Τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γερμανικά, τα γαλλικά, τα ισπανικά, τα ιταλικά, τα πολωνικά, τα τσέχικα, τα βουλγάρικα, τα εβραϊκά, τα ιαπωνικά και τώρα και στα ελληνικά. Δύο βιβλία του Krasznahorkai («Το τανγκό του Σατανά» και «Η μελαγχολία της αντίστασης») έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο από τον φίλο του σκηνοθέτη Μπέλα Ταρ, για τον οποίο εκείνος έχει γράψει και πρωτότυπα σενάρια. Το «Χερστ 07769» έχει τιμηθεί στην Ουγγαρία με το Libri Prize.
Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορούν τα βιβλία του: «Πόλεμος και πόλεμος», «Η μελαγχολία της αντίστασης», «Το τανγκό του Σατανά», «H Σέιομπο πέρασε από εκεί κάτω», «Η επιστροφή του Βαρόνου Βένκχαϊμ» και «ΧΕΡΣΤ 07769. Η ιστορία Μπαχ του Φλόριαν Χερστ».
Η περσινή νικήτρια του Νόμπελ ήταν η Han Kang, η Νοτιοκορεάτισσα συγγραφέας γνωστή κυρίως για το The Vegetarian. Ο Krasznahorkai θα παραλάβει επισήμως το μετάλλιο και το δίπλωμα σε τελετή τον Δεκέμβριο στη Στοκχόλμη.
