Νομίζω ότι την πρώτη φορά που άκουσα τους Black Sabbath ήμουν περίπου 14 χρονών και είχα μόλις ξεκινήσει να πηγαίνω σε μια μουσική σχολή, που αργότερα έγινε το μέρος όπου έκανα φωνητική. Εκείνη την εποχή εκεί βρισκόμουνα με όλους μου τους φίλους που είχαν συγκροτήματα. Αργότερα έφτιαξα κι εγώ το δικό μου. Έτσι παίζαμε εμείς… με μουσική. Κυριολεκτικά. Η σχολή μέσα στο στούντιο που τζαμάραμε είχε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή με αποθηκευμένα βίντεο και βιντεοκλίπ. Έτσι ερχόμασταν σε επαφή με διάφορες μουσικές και συγκροτήματα. Ήταν σαν ένα μικρό, περιορισμένο Spotify της εποχής, στην επαρχία των early 00s. Θυμάμαι εκεί λοιπόν αν βλέπω τον Ozzy Osbourne να παίζει στο βιντεοκλίπ του Paranoid.
Και για να είμαι ειλικρινής μαζί σας, οι Black Sabbath ποτέ δεν ήταν το στιλ της μουσικής που μου άρεσε. Αλλά όπως και να το κάνουμε, και οι Beatles μπορεί να μην σου αρέσουν, αλλά αν θες να ξέρεις από μουσική, θα τους ακούσεις.
Σε κάθε περίπτωση, λίγο αργότερα που στο μυαλό μου έδεσε ο Ozzy σαν φιγούρα, δεν μπορούσα να καταλάβω πώς αυτή η μικρή, αγγελική φατσούλα με το καρεδάκι που κουνιέται ρυθμικά και νευρικά στο Paranoid το 1970 (σε ένα live στο Βέλγιο, από όπου φαινόταν ότι ήταν το βιντεοκλίπ) ήταν το ίδιο πρόσωπο με τον κύριο Ozzy Osbourne που είχα στο μυαλό μου. Το εφηβικό μυαλό της εποχής τότε δεν μπορούσε να κάνει τη σύνδεση. Δεν μπορούσε να σκεφτεί όλα αυτά τα χιλιόμετρα που διένυσε μέχρι να φτάσω εγώ στην εφηβεία και να ανακαλύψω τον Ozzy και τους Black Sabbath.
Το κορίτσι όμως μεγάλωσε (μυαλό δεν ξέρω αν έβαλε) και άφησε πίσω της για τα καλά τους Sabbath. Μεταπήδησε σε Alice in Chains, Foo Fighters, Pearl Jam γιατί την κέρδισε το Seattle και το grunge, όχι το Birmingham. Όμως ποτέ δεν παρέβλεψα την αξία αυτού του ανθρώπου. Γιατί ήταν πιο κουλ καλό-κακός από το Birmingham και απ’ τους Peaky Blinders.
Θυμάμαι λοιπόν ακόμα τον κολλητό μου με το ίδιο στιλ, το καρεδάκι και γυαλιά να τραγουδάει live στη σχολή το Paranoid. Φορούσε μια μαύρη κορδέλα περασμένη στον καρπό του και, φυσικά, total black σύνολο. Αν θυμάμαι καλά, φορούσε μαύρο t-shirt και ένα μαύρο πουκάμισο από πάνω. Αργότερα, του πήραμε δώρο ένα κουνέλι που ονόμασε Σάρον, επηρεασμένος από τη Sharon Osbourne. Τόσο πολύ αγαπούσε το κουνέλι, όσο ο Ozzy την Sharon.
Disclaimer! Δυστυχώς, το κουνέλι, επειδή το βάζαμε μέσα στις πρόβες και στο στούντιο, δεν άντεξε τις δυνατές ηχητικές δονήσεις. Πέθανε την ίδια ημέρα, μετά από διάφορα jam sessions.
Ένα βίαιο fast forward στο σήμερα: πριν λίγες μέρες, η μαμά μιας φίλης μου σε ένα οικογενειακό τραπέζι στην Γλυφάδα, μου μιλούσε για το τελευταίο live του Ozzy στο Birmingham, σχολιάζοντας το πόσο συγκλονιστικό ήταν. Δεν ξέρω αν το είχε σχεδιάσει να είναι το τελευταίο της ζωής του, αλλά μερικές εβδομάδες μετά, ο Ozzy πέθανε. Από την ίδια γυναίκα πήρα ένα μήνυμα χθες στο κινητό μου, όπου μου έστειλε να με ενημερώσει ότι ο Ozzy πέθανε. Σχολιάσαμε το πόσο φανταστικός θάνατος ήταν αυτός, και πόσο γεμάτη ζωή πρέπει να έκανε….
Εν τω μεταξύ μου ήρθε notification από το InStyle.com, το αμερικάνικο InStyle, που με ενημέρωσε για το θάνατο του Ozzy εν είδει newsletter. Κι εκεί σκέφτηκα: αν ο εφηβικός εαυτός μου γνώρισε τον Ozzy, ο ενήλικος εαυτός μου τον συζητά με τη μαμά μιας φίλης άνω των εξήντα, και το InStyle (αυτός ο κολοσσός των media και της μόδας) με ενημερώνει στο λεπτό για τον θάνατό του, τότε αυτός ο θάνατος μας αφορά όλους.
Και θα ρωτήσει κανείς: «Μα πώς γίνεται εμένα να με αφορά ο θάνατος ενός ανθρώπου μιας ξεχασμένης εποχής;»
Φυσικά και σε αφορά. Θα απαντήσω με χάρη εγώ. Είτε το καταλαβαίνουμε, είτε όχι, είτε τον ακούσαμε, είτε όχι, είτε μας άρεσε η μουσική του, είτε ξέρουμε ποιος είναι στην αλήθεια, είτε όχι, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε πόσο πολύ επηρέασε αυτός ο άνθρωπος το στιλ και την αντίληψή μας για το τι είναι cool σήμερα. Είναι ο άνθρωπος που έκανε το freaky και το dark, cool και classy. Πριν από τον Ozzy, τα δερμάτινα, το eyeliner, οι αλυσίδες, τα oversized πουκάμισα και γενικά το ανδρόγυνο glam δεν ήταν τόσο αποδεκτά να τα φοράς.
Αυτό που με συγκινεί περισσότερο στην ιστορία αυτού του ανθρώπου (την οποία φυσικά δεν έχω μελετήσει σε βάθος) είναι πόσο φοβερά στάθηκε σε όλη του τη ζωή. Από την αρχή μέχρι το τέλος, ζούσε εκτός ορίων. Έσπαγε τους κανόνες, επέλεγε την υπερβολή, ακόμα κι αν τον κακοχαρακτηρίζανε, ακόμα κι αν έγραφαν ότι είναι σκοτεινός, επικίνδυνος, τρελός. Ήταν αυτός.
Αλλά αυτός, τουλάχιστον, είχε συνέπεια στο ποιος ήταν. Κι αυτό δεν άλλαξε ποτέ.
Και ακόμα και σε μια εποχή που όλοι αλλάζουν, κάνουν κολοτούμπες και προσπαθούν να είναι trendy, εκείνος ήταν ο ίδιος άνθρωπος από την αρχή μέχρι το τέλος. Παράξενος, quirky. Μπορεί κάποτε αυτό να πέρασε στη μόδα, να έγινε cool, να έβγαλε εκατομμύρια, να έκανε δίσκους, να φτιάξει μουσικάρες… Αλλά και μετά, που οι δεκαετίες άλλαξαν και οι ροές των πραγμάτων μετατοπίστηκαν, αυτός παρέμεινε raw μέχρι την τελευταία στιγμή.
Στην τελευταία του συναυλία που προανέφερα ανέβηκε στη σκηνή για τελευταία φορά μπροστά σε 42.000 φανατικούς οπαδούς των Black Sabbath. Δεν είχε πια τη φωνή, δεν είχε την κίνηση, είχε ήδη κάνει επτά χειρουργικές επεμβάσεις σε πέντε χρόνια και έδινε μάχη με τη νόσο του Πάρκινσον από το 2003. Κι όμως, συγκινήθηκε και δεν το έκρυψε. Χαμογέλασε. Τραγούδησε. Ευχαρίστησε από τα βάθη της καρδιάς του τους ανθρώπους που ήταν εκεί. Ήταν ίσως το πιο αξιοπρεπές αντίο που μπορεί να δώσει κάποιος στους φαν του. Το έχετε ξαναδεί αυτό;
Και το πιο συγκλονιστικό; Δεν το έκανε για λεφτά.
Τα έσοδα από εκείνη την εμφάνιση διατέθηκαν στο Acorns Children’s Hospice, ένα ίδρυμα για την υποστήριξη παιδιών σε συνθήκες ανάγκης. Δεν ήταν μια τελευταία αρπαχτή, ήταν μια χειρονομία αγάπης, αξιοπρέπειας και legacy.
Ο Ozzy ήταν πρωτοπόρος και στη μουσική και στην αισθητική. Από τα πρώτα χρόνια των Black Sabbath, η σκοτεινή του σκηνική παρουσία έγινε το blueprint για την goth, glam και metal μόδα που επηρέασε δεκαετίες μετά. Ενέπνευσε μέχρι και σύγχρονους οίκους μόδας, από Alexander McQueen έως Rick Owens.
Κι αν σήμερα βλέπουμε τον Harry Styles με πέρλες ή τον Timothée Chalamet με γυμνή πλάτη σε κόκκινα χαλιά και λέμε «Ω! τι τολμηροί», να θυμόμαστε ότι αυτός που περπάτησε πρώτος το δύσκολο, ακανθώδες μονοπάτι, ήταν ο Ozzy.
Και αυτό είναι που μένει. Όχι μόνο η μουσική του. Αλλά ο τρόπος που στάθηκε -στα πιο λαμπερά του και στα πιο φθαρμένα του. Ακόμα κι εγώ που δεν είμαι πια metal παιδί, αλλά έχω μέσα μου μια δυνατή rock πλευρά -γιατί το rock δεν είναι απλώς ήχος, είναι θέση- αισθάνομαι βαθιά τον αποχαιρετισμό ενός ανθρώπου που έδειξε ότι μπορείς να υπάρξεις όπως είσαι. Και τελικά, αυτό είναι ό,τι πιο cool μπορεί να κάνει κανείς.