Αν θεωρείτε πως τον τελευταίο καιρό οι μέρες δεν έχουν τελειωμό, δεν είστε οι μόνοι. Υπάρχει, μάλιστα, επιστημονική εξήγηση πίσω από αυτήν την αντίληψη και, όπως φαίνεται, για όλα φταίει η κλιματική αλλαγή.
Ερευνητές από το ETH της Ζυρίχης αποκάλυψαν ότι πράγματι η κλιματική αλλαγή προκαλεί αύξηση της διάρκειας των ημερών στη Γη με “πρωτοφανή” ρυθμό. Καθώς λιώνουν οι πάγοι στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική, το κέντρο βάρους της Γης μετατοπίζεται προς τον ισημερινό, επιβραδύνοντας σταδιακά την περιστροφή του πλανήτη.
Εάν τα επίπεδα εκπομπών δεν μειωθούν, οι ερευνητές προβλέπουν ότι αυτή η μετατόπιση θα μπορούσε να προσθέσει 2,62 χιλιοστά του δευτερολέπτου στην ημέρα έως το τέλος του 2100, μια επίπτωση μεγαλύτερη από εκείνη του φεγγαριού.
Ενώ οι επιπτώσεις δεν θα είναι αισθητές στους περισσότερους ανθρώπους, οι ερευνητές λένε ότι οι λεπτές αλλαγές θα μπορούσαν να προκαλέσουν χάος στα διαστημικά ταξίδια.
Αν και μπορεί να φαίνεται παράξενο ότι οι άνθρωποι μπορούν να επηρεάσουν κάτι τόσο αναπόφευκτο όσο το πέρασμα της ημέρας, η φυσική είναι στην πραγματικότητα αρκετά απλή.
Καθώς η κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών παγκοσμίως, το νερό που λιώνει, ρέει προς τον ισημερινό. Ο συνυπεύθυνος συγγραφέας της έρευνας Benedikt Soja από το ETH της Ζυρίχης εξήγησε: “Είναι όπως όταν μια πατινέρ κάνει πιρουέτα, κρατώντας πρώτα τα χέρια της κοντά στο σώμα της και στη συνέχεια τεντώνοντάς τα. Η αρχικά γρήγορη περιστροφή γίνεται πιο αργή επειδή οι μάζες απομακρύνονται από τον άξονα περιστροφής, αυξάνοντας τη φυσική αδράνεια”.
Καθώς η περιστροφή της Γης επιβραδύνεται, ο χρόνος που χρειάζεται για να περιστραφεί γύρω από τον άξονά της αυξάνεται και οι ημέρες γίνονται ελαφρώς μεγαλύτερες από το στάνταρ των 86.400 δευτερολέπτων.
Αυτό δεν είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην περιστροφή της Γης, καθώς η ταχύτητα του πλανήτη επηρεάζεται επίσης από την έλξη της σελήνης και τις συνθήκες στα εσωτερικά στρώματα.
ETH researchers show that as the Earth’s #IceMelt‘s, #ClimateChange will change the axis Earth’s #AxisOfRotation and the length of the day, affecting the speed of rotation previously determined by the Moon. 🌎 https://t.co/XW7KQ7NH4W
— ETH Zurich (@ETH_en) July 16, 2024
Ωστόσο, σε δύο πρόσφατες έρευνες, οι επιστήμονες κατάφεραν να διαχωρίσουν τις διαφορετικές επιπτώσεις καθενός από αυτούς τους παράγοντες. Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της Γης, την αύξηση της διάρκειας της ημέρας επιφέρει η “παλιρροϊκή τριβή” την οποία προκαλεί η βαρύτητα της Σελήνης που έλκυε τον ωκεανό.
Η παλιρροϊκή τριβή πρόσθεσε περίπου 2,4 χιλιοστά του δευτερολέπτου στη διάρκεια της ημέρας κάθε αιώνα για εκατομμύρια χρόνια.
Από το 1990 έως σήμερα, οι ερευνητές εκτιμούν ότι η μετατόπιση του νερού λόγω της κλιματικής αλλαγής έχει προσθέσει 0,8 χιλιοστά του δευτερολέπτου στην ημέρα.
Ωστόσο, σύμφωνα με ένα σενάριο υψηλών εκπομπών, στο οποίο οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου δεν μειώνονται, οι ερευνητές προβλέπουν ότι ο ρυθμός της αλλαγής θα μπορούσε να διπλασιαστεί έως το 2100.
Έως το τέλος του αιώνα, η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να προσθέσει περισσότερα από 2,62 χιλιοστά του δευτερολέπτου ανά αιώνα – γεγονός που την καθιστά τον μεγαλύτερο παράγοντα μεταβολής της διάρκειας της ημέρας.
Οι επιπτώσεις αυτές θα είναι τόσο ανεπαίσθητες που οι άνθρωποι δεν θα είναι σε θέση να παρατηρήσουν την αλλαγή κατά τη διάρκεια μιας ζωής, ωστόσο, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι αυτό θα μπορούσε να έχει ακόμη σημαντικό αντίκτυπο στα διαστημικά ταξίδια.
Ο δρ Soja σημείωσε: “Ακόμη και αν η περιστροφή της Γης αλλάζει μόνο αργά, η επίδραση αυτή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την πλοήγηση στο διάστημα – για παράδειγμα, όταν στέλνουμε ένα διαστημικό όχημα για να προσγειωθεί σε έναν άλλο πλανήτη”.
Στις τεράστιες αποστάσεις του διαστήματος που καλύπτουν πλανητικοί ανιχνευτές όπως τα Perseverance και Ingenuity της NASA, μια απόκλιση μόλις ενός εκατοστού στη Γη μπορεί να σημαίνει ότι χάνουμε το στόχο κατά εκατοντάδες μέτρα.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις προσεδαφίσεις ακριβείας με στόχο την προσγείωση σε πολύ συγκεκριμένα σημεία σε μακρινούς πλανήτες. Οι επιστήμονες θα πρέπει να εκτιμήσουν με ακρίβεια την ακριβή πορεία της περιστροφής της Γης για μελλοντικές διαστημικές αποστολές.
Ο δρ Soja πρόσθεσε: “Διαφορετικά, δεν θα είναι δυνατή η προσεδάφιση σε έναν συγκεκριμένο κρατήρα στον Άρη.“
Εκτός από την αλλαγή της ταχύτητας περιστροφής της Γης, οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να γέρνει τον πλανήτη γύρω από τον άξονά του.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια τεχνική που ονομάζεται Very Long Baseline Interferometry, η οποία μετρά πόσος χρόνος χρειάζεται για να φτάσουν τα ραδιοσήματα στη Γη από το διάστημα.
Αυτό τους επέτρεψε να κάνουν πολύ ακριβείς μετρήσεις της “πολικής κίνησης” της Γης, της μεταβολής του άξονα περιστροφής σε σχέση με την επιφάνεια της Γης. Ανακάλυψαν ότι οι αλλαγές στην πολική κίνηση επηρεάζονται από κοινού από έναν συνδυασμό αλλαγών στην επιφάνεια και μετατοπίσεων βαθιά μέσα στον εξωτερικό πυρήνα της Γης από υγρό μέταλλο.
Καθώς η μάζα μετατοπίζεται στο εσωτερικό της Γης υπό την έντονη πίεση των εξωτερικών στρωμάτων, αυτό γέρνει ελαφρώς τον πλανήτη γύρω από τον άξονά του. Οι μετατοπίσεις του νερού στην επιφάνεια έχουν παρόμοια επίδραση, αλλά οι ερευνητές έκαναν επίσης την εκπληκτική ανακάλυψη ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να επηρεάσει τις συνθήκες βαθιά μέσα στη Γη.